
Vormgeven aan duurzaam en inclusief onderwijs
De lectoraten van de onderzoeksgroep Educatie van NHL Stenden Hogeschool nodigen alle collega's van praktijk en onderzoek van harte uit voor het congres “Vormgeven aan duurzaam en inclusief onderwijs – waar onderwijs en onderzoek elkaar ontmoeten” op vrijdag 30 september 2022 in de Kanselarij in Leeuwarden. De kosten voor deelname aan het congres bedragen €50. Deelname voor studenten is gratis.
Thema: vormgeven aan duurzaam en inclusief onderwijs
Er liggen grote uitdagingen op het gebied van duurzaam en inclusief onderwijs. Professionals binnen onderwijs en onderzoek ervaren allemaal deze uitdagingen, zowel binnen als buiten het klaslokaal. De toenemende ongelijkheid geeft reden tot actie: initiatieven voor gelijke onderwijskansen. In de zoektocht naar de oplossing voor deze situatie groeit de aandacht voor inclusief onderwijs en de onderzoeksgroep Educatie wil hier samen met jou aan bijdragen. Daarom de vraag: Hoe kunnen wij vormgeven aan duurzaam en inclusief onderwijs?

Kansengelijkheid, inclusie en diversiteit; wat mogen we van scholen verwachten (en wat niet?)
Leerlingen hebben niet allemaal dezelfde kans op een succesvolle schoolloopbaan, ook niet als ze dezelfde (cognitieve) capaciteiten hebben. Dat betekent dat een deel van de leerlingen zich niet kan ontwikkelen naar hun vermogen, en dat er voor de samenleving talent verloren gaat. In deze lezing bespreek ik, op basis van onderzoek, voorbeelden van wat scholen kunnen doen om onbewuste ongelijkheidsversterkende processen te voorkomen en te zorgen dat álle leerlingen hun talenten ontwikkelen. Daarbij pleit ik voor een benadering van kansengelijkheid die zich niet alleen richt op kansen op een zo hoog mogelijk diploma en optimale leerprestaties, maar ook oog heeft voor de kansen die leerlingen op school hebben om een positieve identiteit te ontwikkelen. Dat vraagt om compenseren van wat leerlingen van thuis uit niet hebben meegekregen én waarderen van de diverse kennis, vaardigheden en ervaringen waarover ze wel beschikken. Tegelijkertijd moeten we erkennen dat scholen de ongelijkheid die onderdeel is van onze samenleving niet kunnen compenseren en dat die samenleving ook niet inclusief is, in die zin dat talenten verschillend worden gewaardeerd. In deze lezing verken ik wat dit voor leraren en lerarenopleiders betekent.
Programma
Tijdstip | Activiteit | Waar |
8.30 | Registratie | Lounge van de Kanselarij |
9.00 - 9.15 | Inloop met koffie en thee | in het Café |
9.15 - 9.30 | Plenair ontvangst met muzikale opening en een welkomstwoord van Jantine Kuijpers, directeur Academie Primair Onderwijs |
in de Grote Zaal |
9.30 - 10.15 | Keynote: Kansengelijkheid, inclusie en diversiteit; wat mogen we van scholen verwachten (en wat niet?) door Monique Volman |
in de Grote zaal |
10.30 - 11.15 | Themasessies over inclusief en duurzaam onderwijs per sector (meer informatie hieronder) |
meerdere locaties |
11.15 - 11.45 | Pauze | in het Café |
11.45 - 13.15 | Parallelsessie 1 | meerdere locaties |
13.15 - 14.00 | Lunch | in het Café |
14.00 - 15.30 | Parallelsessie 2 | meerdere locaties |
15.40 - 16.40 |
Meertalige muziek van Martijje Lubbers |
in de Grote Zaal |
16.40 - 16.50 |
Plenaire afsluiting met een meertalig gedicht |
in de Grote Zaal |
16.50 | Borrel en napraten onder het genot van een hapje, drankje en borrel |
in het Café |
Themasessies
Hieronder volgt meer informatie over de verschillende themasessies per sector.
Spreker: Ineke Oenema Mostert
Locatie: de Grote Zaal
Het lectoraat Early Childhood stelt de handelingsbekwaamheid van studenten en professionals in educatie en onderwijs centraal. Daarbij richt het lectoraat zich vooral op de ontwikkeling en het leren van jonge kinderen en de invloed daarvan op het vormgeven van educatie en onderwijs. Het thema Inclusief en Duurzaam wordt in deze sessie besproken aan de hand van drie lectoraatsonderwerpen:
- de doorgaande lijn ontwikkeling en leren jonge kinderen en de transities voor- vroegschools;
- ‘ontluikende geletterdheid maar dan anders’: de begeleiding van jonge kinderen midden groep 2 die dreigen uit te vallen op ontluikende geletterdheid;
- het omgaan internaliserend- en externaliserend gedrag van jonge kinderen in de groep.
Sprekers: José Middendorp, Albert Walsweer, Joana Duarte, Mirjam Günther
Locatie: de Kelder
De lectoraten Meertaligheid & Geletterdheid en Opvoeden en Opleiden naar Duurzaam en Democratisch Samenleven gaan aan de slag met het vraagstuk ten aanzien van de kenmerken van inclusief onderwijs op de basisschool, vanuit het perspectief van zowel kwalitatief goed (taal)onderwijs, als burgerschapsvorming. Op basis van de door de Verenigde Naties geformuleerde Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen, zullen wij in deze sessie eerst een kader schetsen voor inclusief onderwijs, dat de diversiteit van de leerlingen als uitgangspunt neemt. Daarna geven wij praktische voorbeelden van activiteiten voor inclusief onderwijs, die zowel de taalontwikkeling van leerlingen bevorderen als hun identiteiten versterken en interculturele competenties verhogen. Wij presenteren schoolportretten die als best practices voor inclusief onderwijs kunnen worden gezien.
Sprekers: Siebrich de Vries en Marco Mazereeuw
Locatie: de Rembrandtzaal
Het Lectoraat Didactiek voor Vak en Beroep richt zich op het bevorderen van vakdidactische en beroepsdidactische bekwaamheid en leven lang ontwikkelen van (aanstaande) leraren. Dat vanuit het idee dat met de professionalisering van docenten en andere begeleiders wordt gebouwd aan de kerndoelstelling van het onderwijs: een plek in de maatschappij voor iedereen. Een centrale vraag voor het lectoraat is hoe in de les en in de begeleiding, op het moment dat leerlingen en studenten in ontwikkeling zijn, goede keuzes gemaakt kunnen worden door begeleiders waardoor zij een waardevolle bijdrage leveren aan die ontwikkeling. Daarom zoeken we naar manieren om goed zicht te krijgen op de ontwikkeling van leerlingen en studenten waardoor leraren en begeleiders tot weloverwogen keuzes kunnen komen in hun begeleiding. In deze sessie bieden we meerdere voorbeelden hoe we dat doen.