Afbeelding
Drie op de tien vijftienjarigen in Nederland woont niet meer met beide ouders, berekende het CBS in 2018. Bij 33.000 kinderen was een echtscheiding daarvan de oorzaak. "Gezien het toenemende aantal scheidingen ieder jaar, zou je verwachten dat ook de kennis rondom scheiden groeit”, stelt lector Janneke Metselaar. “Toch zien we nog altijd dat er probleemsituaties ontstaan, die door kennis met elkaar te delen, voorkomen kunnen worden. Vandaar dat een aantal jaar geleden hulpverleners, gemeenten en onderzoekers in het noorden de handen ineen hebben geslagen en zijn gestart met KEES: het kennisplatform kind en echtscheiding Noord-Nederland."
De echtscheidingspapieren aanvragen, de ouderschapsregeling opstellen, de verhuizing regelen en de financiën op orde krijgen. Er komt heel wat op je af wanneer je besluit uit elkaar te gaan. Daarbij sneeuwen de gevoelens van je kind al snel onder. "Wat je veel ziet, is dat kinderen zichzelf wegcijferen", legt Metselaar uit. "Ze trekken zich terug in plaats van hulp te vragen. Dat vertaalt zich in onbegrepen gedrag op school. Minder concentratie, hyperactief gedrag of juist een stil en teruggetrokken kind. In veel gevallen zijn dat de tekenen voor een leerkracht om aan de bel te trekken."
Daar komt KEES om de hoek kijken. Metselaar: "Samen met hulpverleners uit de drie noordelijke provincies bundelen we onze kennis en krachten. Zo weten we dat psycho-educatie een heel goede methode kan zijn om ouders en kinderen te helpen. Je krijgt als ouders inzicht in de gevoelens en het gedrag van het kind. En kinderen leren op hun beurt dat het niet hun schuld is dat de ouders gaan scheiden. Dit traject kan ontzettend leerzaam zijn."
Naast ouders focust KEES zich ook op leerkrachten in het primair en secundair onderwijs. "Met de wetenschap dat 1 op de 3 gezinnen gaat scheiden, kun je niet langer je ogen sluiten voor kinderen in deze situatie", vindt Metselaar. "De kans dat je een kind in de klas hebt met gescheiden ouders is bijna honderd procent. Dat betekent dat je ook als leerkracht moet weten hoe je hiermee omgaat. Wat is er aan zorg, maar vooral ook: wat kan ik zelf doen?"
De vergaande quarantaine-maatregelen rondom het coronavirus zullen ook hier in Nederland het aantal echtscheidingsaanvragen dit jaar doen stijgen, verwacht Metselaar. “Juist dan heb je behoefte aan good practices. Vandaar dat we met KEES ons uiterste best doen om dit soort inspirerende voorbeelden te delen en de weg naar goede ondersteuning bij echtscheiding te verhelderen."
Janneke Metselaar is lector Zorg voor Jeugd aan NHL Stenden Hogeschool en richt zich op ondersteuning van psychosociale gezondheid bij kinderen en gezinnen.