Opinie: It’s lonely at the top. Schoolleiders staan er nog te vaak alleen voor

Afbeelding
sfeerfoto master educational leadership deeltijd

Als schoolleider heb je een luizenbaantje, wanneer je de tv-serie De Luizenmoeder mag geloven. Maar niets is minder waar. Waar vroeger diverse docenttaken werden gecombineerd met het leiden van de school, wordt de agenda van schoolleiders tegenwoordig volledig gevuld met managementtaken. Van teamoverleggen over interne ontwikkelplannen en nieuwe onderwijsvisies tot het inspelen op landelijke regelingen en internationale inzichten. De grote vraag luidt echter: is de hedendaagse schoolleider hier wel voldoende voor geschoold?

Naast een nijpend tekort aan leerkrachten worden scholen ook steeds vaker geconfronteerd met een groeiend tekort aan schoolleiders. “We mogen rustig spreken van een maatschappelijk probleem”, stelt Jarig Komrij. “Na de kwaliteit van de docent in de klas, heeft de schoolleider een grote invloed op de onderwijskwaliteit, zo blijkt uit onderzoek.” Komrij is projectleider Master Educational Leadership aan NHL Stenden Hogeschool en maakt zich sterk voor betere scholing voor schoolleiders. "In de praktijk zien we dat veel schoolleiders de Pabo of een lerarenopleiding hebben gevolgd en vervolgens zijn doorgegroeid naar een leiderschapsfunctie. De vraagstukken vanuit het onderwijs vragen tegenwoordig echter om een mastergekwalificeerde schoolleider. Met onze masteropleiding bieden we de kennis en vaardigheden die hiervoor nodig zijn."

Critical friends

Op donderdag 1 oktober nam de eerste lichting afgestudeerde studenten van de Master Educational Leadership het diploma in ontvangt. Eén van de kersverse alumni is Loek Iedema, al 20 jaar directeur van CBS De Burcht in Heerenveen. "Toen ik me inschreef was ik voornamelijk op zoek naar meer theoretische verdieping van mijn functie. Maar al snel merkte ik dat het vooral ontzettend waardevol is om samen met collega-team- en schoolleiders te sparren. Je treft critical friends, mensen in dezelfde rol met dezelfde uitdagingen, die bovendien dezelfde taal spreken. Vooral het uitwisselen van ervaringen heeft me veel geleerd. Ik ben er niet alleen een betere professional, maar ook een rijker mens door geworden."

De wijsheid in pacht

Komrij herkent de toegevoegde waarde van een lerend netwerk van schoolleiders in Noord-Nederland. “Het is fijn om af en toe met collega’s van gedachten te kunnen wisselen. Want vergis je niet: ondanks dat een schoolteam vaak heel hecht is, is het best lonely at the top. Je wordt als schoolleider toch vooral geacht om de wijsheid in pacht te hebben. Een onmogelijke opgave gezien het groeiende takenpakket van een schoolleider. Niet alleen moet je er op je eigen locatie(s) voor zorgen dat alles op rolletjes loopt, ook is er continu afstemming nodig met verschillende partners in de regio. Denk aan gemeentelijk onderwijsbeleid, jeugdzorg en andere maatschappelijke partijen. Dat vraagt om leiderschapskwaliteiten die verder gaan dan fingerspitzengefühl.”

Uitwisselen van kennis

Een conclusie die Teuny Bosma, schoolleider aan het Matrix Lyceum in Drachten, volmondig beaamt. “Ik deed veel op basis van intuïtie. Dat pakte vaak goed uit, maar ik had ook behoefte aan kennis en handvatten. Het delen van deze kennis stond centraal tijdens de opleiding. Niet alleen vanuit de theorie, maar vooral ook vanuit de praktijk. Tijdens de master werk je samen met leiders vanuit het hbo, mbo, primair onderwijs en het voortgezet onderwijs. Zij maken soortgelijke dingen mee op een ander niveau en handelen anders. Het uitwisselen van die kennis is erg leerzaam. Ik ben blij dat dit netwerk ook na het behalen van mijn diploma in stand wordt gehouden. Want geloof me: zelfs als schoolleider ben je nooit uitgeleerd.”

Meer nieuws