Afbeelding
“Zie me alsjeblieft niet als beperkt maar als een volwaardig persoon met een ander besturingssysteem. Als iedereen bijvoorbeeld op Windows zit dan ben ik Apple, ik werk misschien anders maar heb net zoveel kwaliteiten.”
Anders
Gerbrich: “Toen ik op de middelbare school zat was ik altijd heel moe. Ik kon de lessen niet bijbenen. Ik kreeg de diagnose chronisch vermoeidheidssyndroom. Tot mijn zus een jaar geleden zei: “heb jij niet gewoon autisme”? Ik ben naar een psycholoog gegaan en kreeg de juiste diagnose: autismespectrumstoornis (ASS). Veel dingen vielen eindelijk op hun plek.”
Jorin: “Ik maakte als baby en kind geen contact met de mensen om mij heen. Na veel onderzoeken kwamen ze erachter dat het PDD-NOS was.” Van het maken van contact heeft Jorin tegenwoordig minder last, het zijn vooral zijn emoties die hem in de weg zitten. “Ik ervaar hele hoge pieken en diepe dalen, dus bij mij gaat alles of uitstekend of het leven voelt heel zwaar. Ik vond het vroeger dan ook moeilijk om mezelf te uiten. Ik werd gepest op de middelbare school omdat ik ‘anders’ was.”
“Ik vind het fijn om kaders te krijgen en duidelijk te weten wat er van me verwacht wordt tijdens een opdracht of les.”
Uitdagingen
Jorin: “Onbekende situaties zijn voor mij ingewikkeld. Toen ik met mijn opleiding begon gingen er gedachtes in mij om als: wat is mijn plek hier, hoe moet ik me gedragen en wat wordt er van me verwacht? Die gedachtes en prikkels zorgen ervoor dat ik snel moe word. Ook plannen en organiseren zijn een uitdaging. En als ik stress ervaar dan ervaar ik dat in tienvoud. Ik kan dan ook last krijgen van paniekaanvallen. Zo heb ik weleens een studieboek kapot gegooid omdat ik bang was dat ik mijn tentamen niet ging halen.”
Gerbrich: “Als ik mijn studie geen overzicht heb of duidelijkheid krijg dan komt er niets uit handen. Eerst dacht ik van mezelf dat ik heel lui was, een uitsteller maar dat blijkt een duidelijk kenmerk van autisme. Nu ik dat weet kan ik er beter mee omgaan. Zo weet ik nu dat ik zonder planning en duidelijkheid niet ver kom.”
“Ons brein werkt gewoon anders. Het zou fijn zijn als docenten kennis hebben van studenten met autisme.”
Open communicatie
Gerbrich: “Bij de opleiding Chemie lopen meer studenten met autisme rond, je merkt dat docenten hier goed mee om kunnen gaan. Ze zijn het gewend. Open communicatie met docenten helpt mij enorm. Zo heb ik met een docent afgesproken dat als ik vastloop ik dat aangeef. Het zou fijn zijn als docenten kennis hebben van autisme. Ons brein werkt gewoon anders. Maar je kunt ons al enorm helpen door vaker een pauze in te lassen en duidelijk en concreet te zijn over wat je van ons verwacht. Ik denk vooral dat het schoolsysteem voor iedereen te volgen zou moeten zijn, ook voor neurotypische mensen. ‘Als een vis wordt beoordeeld op hoe hij in een boom klimt zal hij zichzelf zijn hele leven als een mislukkeling beschouwen’. Er zijn zoveel studenten met autisme of ADHD die ontzettend slim zijn maar die door het huidige systeem niet goed tot hun recht komen. Dat is zonde.”
Jorin: “Ik denk dat ik geluk heb dat ik communicatie studeer. Het sociaal zijn en om elkaar denken doen mijn medestudenten en docenten van nature al. Mijn eigen openheid helpt ook mee. Ik draag niet voor niets een trui met AUTIST. En ik heb een podcast gemaakt over autisme en over hoe je daarmee om kunt gaan. PDD-CAST heet het. Ik vind het vooral lastig als ik een opdracht krijg waarbij ik zelf het doel en de uitkomst moet bepalen. Ik heb graag duidelijke kaders, zo van dit gaan we de komende weken doen en dit moet het opleveren.”
“Als ik iets echt interessant vind dan heb ik een hyperfocus. Ik kan de hele Lord of the Rings trilogie meepraten van het begin tot het eind.”
De voordelen van autisme
Gerbrich: “Veel mensen met autisme kunnen heel goed focussen op een onderwerp. Ik kan bijvoorbeeld de hele Lord of the Rings trilogie meepraten van het begin tot het einde. Als ik op school een onderwerp leuk of interessant vind dan ga ik daar zo in op dat ik er alles over wil weten. Een ander voordeel is infodumping. Dat betekent dat we maar blijven praten over een onderwerp omdat we er zo enthousiast over zijn.”
Jorin: “Ik heb vaak unieke oplossingen voor een probleem. Zo klaagden veel medestudenten dat ze brieven stuurden naar organisaties voor een stage en dat ze maar geen reactie kregen. Ik dacht, hoe vinden bedrijven een stagiair? En zo kwam ik op het idee om mijn LinkedIn zo in te richten dat bedrijven naar mij toe zouden komen. Dat is gelukt.”
Stigma’s de wereld uit
Gerbrich: “Veel mensen denken bij autisme aan een sullig jongetje met een bril dat heel slim is. Maar iedereen kan autisme hebben. Er is bijvoorbeeld lang gedacht dat het bij vrouwen niet bestond omdat het bij vrouwen minder tot uiting komt. En mensen zeggen wel eens, ‘ja maar iedereen heeft wel een beetje autisme’ om mij een goed gevoel te geven, maar dat geef je me niet. Want wat er in mijn hoofd allemaal gebeurt dat werkt echt anders dan bij mensen zonder autisme.
Jorin: “Zie me alsjeblieft niet als beperkt maar als een volwaardig persoon met een ander besturingssysteem. Als iedereen bijvoorbeeld op Windows zit dan ben ik Apple, ik werk misschien anders maar heb net zoveel kwaliteiten.”
Hulp
Gerbrich: “Ik heb veel contact met decanen Inge Karg en Tine de Jong. Zij doen echt alles voor studenten met autisme of een andere beperking. Studeren zal voor mij nooit hetzelfde zijn als voor iemand zonder autisme maar mede dankzij Inge en Tine wordt het een stuk dragelijker. Als ik ergens mee zit kan ik altijd bij ze terecht. Zo krijg ik bijvoorbeeld extra tijd met toetsen en heb ik gebruik gemaakt van een fonds waar je een beroep op kunt doen als je studievertraging oploopt. Ook zit ik bij een autismegroep. Een keer in de week spreken we af om ervaringen te delen. Als je open en eerlijk bent over wat je nodig hebt is er veel mogelijk.”
Gerbrich volgt de opleiding Chemie vanuit een samenwerkingsverband tussen NHL Stenden en Hogeschool Van Hall Larenstein. Inge Karg is studentendecaan op NHL Stenden en Tine de Jong op Hogeschool Van Hall Larenstein. Samen met andere decanen helpen en ondersteunen zij studenten met een uitdaging. Meer informatie over studeren met een beperking vind je op studeren met een functiebeperking.