Oratie door hoogleraar Evelyn Finnema: ‘Verpleegkunde. Zie de mens.’

Afbeelding
Oratie door hoogleraar Evelyn Finnema

“Geef verpleegkundigen meer zeggenschap en erkenning”

Evelyn Finnema houdt vandaag haar oratie als hoogleraar Verplegingswetenschap en Onderwijs aan de Rijksuniversiteit Groningen. Eerder dit jaar werd ze benoemd tot Chief Nursing Officer op het ministerie van VWS. Binnen NHL Stenden is ze actief als lector bij het Talma-lectoraat. In haar oratie pleit ze om meer oog voor verpleegkundigen te hebben.

De zorg staat onder druk; de zorgvraag wordt de komende jaren alleen maar groter. De uitstroom van verpleegkundigen is hoog. Maar liefst 40% van de startende verpleegkundigen verlaat binnen twee jaar het beroep. De werkdruk is groot, het ziekteverzuim hoog, het is steeds moeilijker om nachtdiensten te vullen en verschillende specialismen staan onder druk, zoals het werken op de IC of de spoedeisende hulp. Finnema pleit voor meer zeggenschap voor verpleegkundigen en pleit voor betere kansen om te groeien in het werk.

Haar oratie heeft de titel ‘Verpleegkunde. Zie de mens!’. Uiteraard moet je als zorgverlener de patiënt als mens zien maar zeker net zo belangrijk is om naar de verpleegkundige als mens te kijken. Finnema: “Bij andere beroepen kun je ergens ingroeien maar als verpleegkundige kom je gelijk in heftige situaties terecht. In de zorg gaat het met regelmaat over leven en dood. Als verpleegkundige moet je er meteen staan. Daar moeten we jonge verpleegkundigen beter op voorbereiden. Er moet meer ruimte komen voor coaching en intervisie en goede begeleiding tijdens stages. Doordat de werkdruk zo groot is, is er voor dit soort belangrijke zaken te weinig tijd. We kunnen het werk en de werkdruk niet veranderen, maar wel hoe we ermee omgaan.”

Finnema pleit ook voor meer kansen om te groeien binnen het werk. “Er moet meer ruimte zijn om te bespreken hoe je je als professional kunt ontwikkelen en wat ervoor nodig is om plezier in je werk te hebben. Door bijvoorbeeld op verschillende afdelingen of in verschillende organisaties te werken kun je ontdekken waar je hart ligt. Je kunt je werk ook aantrekkelijker maken door functies te combineren. Bijvoorbeeld door als verpleegkundige ook onderzoek te doen of onderwijs te geven.”

Finnema geeft aan dat er nu in de zorg zelden verpleegkundigen op beslissende functies zitten. “Dat moet veranderen, in alle lagen van de organisatie. Daar is een cultuurverandering voor nodig; dat gaat stapsgewijs de goede kant op. Als verpleegkundigen moeten we dit blijven agenderen, zonder drammerig te worden. Zeggenschap is geen doel op zich, maar een middel. Hoe leveren we onze bijdrage in de hele zorgketen, hoe brengen we onze professionele kennis in en hoe zorgen we samen voor een betere zorg? Dat lukt alleen als verpleegkundigen ook aan tafel zitten.”