Afbeelding
Grote klassen, het lerarentekort, te lage salarissen en een extreem hoge werkdruk. Naast deze vier landelijke problemen in het onderwijs krijgen docenten in het noorden daar nog eens een aantal extra uitdagingen bij op hun bordje. "Demografische krimp, laaggeletterdheid, meertaligheid en een relatief hoog percentage kansarme kinderen vergroten de complexiteit voor docenten in de noordelijke regio", somt lector Siebrich de Vries op.
“Bij de omslag van leraargestuurd naar leerlinggericht onderwijs, die momenteel gaande is, vormt de vakdidactische bekwaamheid van de leraar de sleutel, maar daar hebben de leraren wel tijd voor nodig", weet De Vries. “Daarnaast helpen kleinere klassen ook enorm in de werkdruk, maar ook in de uitvoering van leerlinggericht onderwijs. Twintig leerlingen tegelijk kun je dan als leraar makkelijker 'bedienen' dan dertig”, aldus De Vries.
Met haar lectoraat Vitale Vakdidactiek richt De Vries zich op de vraag hoe ze in het noorden een (vitale) beweging op gang kan brengen, waarbij de vakdidactische bekwaamheid centraal staat. “Hoe laat je als docent de radertjes bij je leerlingen draaien, zodat ze gemotiveerd en effectief leren? In leerlinggericht onderwijs is dat wat de (aanstaande) leraar zich bij elke leerling steeds afvraagt. Een goede leraar maakt de vakinhoud leerbaar voor elke leerling”, vat de lector de kunst van het lesgeven kort samen.
Daarbij hebben docenten in krimpgebieden nog eens een extra uitdaging, merkt De Vries. "Minder leerlingen leidt automatisch tot minder leraren en minder geld om docenten aan te stellen. Als je als docent wiskunde de enige vakdocent bent op je school, hoe ga je je dan ontwikkelen? Met wie spar je in de pauze over je lesmethode?” De meertaligheid in Friesland maakt de situatie nog complexer. "Kunnen we aardrijkskunde ook in het Fries aanbieden? Dat compliceert ook je vakdidactiek", weet De Vries. “Dat zijn grote uitdagingen waar we nu mee te maken hebben.”
Handvatten en houvast
Juist op het gebied van al die grote uitdagingen wil het lectoraat Vitale Vakdidactiek leraren en scholen voor avo en mbo ondersteunen. De Vries: “Mijn wens is dat scholen zelf bezig gaan met onderzoek naar vakdidactiek. Dat leraren steeds blijven zoeken naar verbetering. Het lectoraat geeft handvatten en houvast bij deze omslag. Want dat er iets moet gebeuren, moge duidelijk zijn.”