Afbeelding
Inaugurele rede
In haar rede ging José in op de opdracht om een hoopvolle toekomst te creëren voor de komende generaties door het thema pedagogisch leiderschap onder de aandacht te brengen bij iedereen die verantwoordelijkheid draagt voor kinderen en jongeren. Een pedagogisch leider toont volgens haar praktische wijsheid, creativiteit en de intentie om samen te werken en komt in actie voor álle kinderen, niet één uitgesloten. Zo kunnen kinderen en jongeren veerkrachtig worden en zelfvertrouwen ontwikkelen.
Maatschappij in het klein
Het huidige onderwijs krijgt een steeds bredere opdracht met betrekking tot de ontwikkeling van kinderen, jongeren en studenten. "De school wordt vaak gezien als ‘maatschappij in het klein’, als gemeenschap waarin kinderen, jongeren en studenten levenservaring opdoen en zich ontwikkelen tot kritisch denkend lid van een democratische samenleving", vertelt José. "Het onderwijs is de laatste decennia echter te eenzijdig gefocust geraakt op de cognitieve ontwikkeling en het behalen van leerdoelen. Daarmee is de pedagogische rol van docenten onderbelicht. Onderwijs moet zich naast de algemene leerdoelen ook richten op ‘menszijn’, op vorming van de persoon, op het helpen van kinderen, jongeren en studenten om met zelfvertrouwen en veerkracht hun plek in de wereld te zoeken. Een ingewikkelde taak waarbij ons lectoraat onderwijsprofessionals wil ondersteunen."
Aandacht voor lerarenopleidingen, leidinggevenden en bestuurders
Ook in de lerarenopleidingen is het opnieuw doordenken van de pedagogische basis van het lerarenberoep nodig, merkt José. "We willen antwoord geven op de vraag wat pedagogische professionaliteit is. Waartoe voeden we op? In het onderwijs wordt daaraan de vraag gekoppeld: ‘waartoe onderwijzen we’? Beide vragen vormen het fundament van ons lectoraat.”
Tot slot richt het lectoraat zich op het professionele handelen van leidinggevenden en bestuurders in het onderwijs. "De onderwijssector is steeds meer onderhevig geworden aan verantwoordings- en regeldruk", stelt de nieuwe lector. "Vooral voor bestuurders en leidinggevenden heeft dit een directe invloed op hun handelen en keuzes en is de pedagogiek in veel situaties ondergeschikt geraakt. Leidinggevenden en bestuurders zouden een pedagogisch perspectief moeten kiezen om het pedagogisch handelen van de leraar te kunnen faciliteren. Met andere woorden: goed voorbeeld doet goed volgen."
Over de lector
José Middendorp begon haar onderwijscarrière als leerkracht en intern begeleider in het basisonderwijs. José heeft jarenlang als docent bij de Pabo gewerkt. Ze rondde de tweedegraads opleiding Pedagogiek af en behaalde de master Ecologische pedagogiek met een onderzoek naar levensbeschouwelijke constructen. De identiteit van de leerkracht en waarden met hun verhalen komen in de constructen bij elkaar. José promoveerde in 2015 aan de Universiteit van Humanistiek op het thema 'pedagogisch tactvol handelen'. De afgelopen jaren was José teamleider van de master Educational Needs in samenwerking met Windesheim, Master Learning & Innovation, de master Educational Leadership (MEL) en de master Pedagogiek Academie Social Studies en coördineerde de minor Gedrag en leren van de Pabo aan NHL Stenden.
