Afbeelding
Wat is je eigen ervaring met geld?
‘Ik ben opgegroeid in een gezin met weinig te besteden en waarin ik al jong in aanraking ben gekomen met trucjes om te overleven met weinig geld. Denk aan het openen van meerdere rekeningen, roodstaan, achteraf betalen. Vanuit daar ben ik dus al met een soort achterstand het volwassen leven ingestapt. Met schulden. Ik begon vanaf m’n 17e al met achteraf betalen, zonder spaargeld en zonder geleerd te hebben om op een gezonde manier met geld om te gaan.
Ik ging op mijn 17e ook al uit huis en kwam in de ‘volwassen wereld’ terecht waar ik ook ineens vaste lasten moest betalen. Dit werd me al snel teveel en ik kwam erachter hoeveel geld je eigenlijk al nodig hebt om überhaupt te bestaan. Wegens psychische klachten ben ik uiteindelijk uitgevallen op school, waardoor ik mijn studiefinanciering verloor en daarmee nog meer schulden kreeg door het niet meer kunnen betalen van vaste lasten.’
‘Ik ging werken om uit de geldproblemen te komen maar het werd alleen maar erger’
‘Van het één ging dat door in het ander. Ik kwam terecht in de Wajong, waardoor ik rond moest komen van 75% van het minimumloon en waarbij extra inkomsten worden verrekend. Hierdoor is het vergroten van mijn inkomen ontzettend moeilijk en daarmee dus ook om de opgedane schulden af te betalen. Toen ik in 2019 weer begon met studeren hier op NHL Stenden, ben ik een jaar later ook begonnen met werken. Ik zag dit als een hele goede stap vooruit, maar waar ik geen rekening mee had gehouden en ook nog geen ervaring mee had, was welke gevolgen het betaalde werk had op mijn uitkering en toeslagen. Het idee om met werk dus mijn schulden te kunnen afbetalen werkte daardoor averechts, want ik moet nu 2 jaar aan huurtoeslag terug betalen en teveel ontvangen uitkering aan het UWV.
Hierdoor is mijn schuld alleen maar groter geworden. Het voelt soms alsof er geen einde aan komt – en dat pogingen om weer in het ‘groen’ te komen alleen maar bemoeilijkt worden door het systeem. In de tussentijd heb ik hulp proberen te zoeken bij de gemeente en sociaal werk. Ik werd meerdere keren naar huis gestuurd, omdat ik alles ‘netjes op orde had’ of ‘de schuld nog niet hoog genoeg’ was. Ik ben aangewezen op mezelf en dit maakt me erg moedeloos – Ik ben bang dat ik niet meer uit deze financiële situatie kan komen.
Mijn ervaring is dus vooral dat geld ontzettend je leven bepaalt – zeker als je het niet hebt. Dan geeft het veel stress, wat weer invloed heeft op je gezondheid. Maar ook op je prestaties. Door alle financiële tegenslagen van de afgelopen jaren heb ik ook een half jaar studievertraging opgelopen, omdat dit mijn psychische klachten weer verergerd heeft, want ik weet soms niet hoe ik mijn hoofd boven water moet houden. Er is gewoon geen ruimte om me bezig te houden met school en opdrachten.’
Wat zie je in je omgeving bij andere studenten op dit gebied?
‘Ik zie dat veel studenten ook stress voelen, zeker voor degenen zonder basisbeurs. Ik zie dat ze keuzes maken welke boeken wel/niet gekocht kunnen worden, welke stage wel/niet betaald wordt en of ze überhaupt mee doen aan introductie dagen – omdat ze eerst willen weten of het geld kost. Ik zie dat voor de studenten die op zichzelf wonen, ze veel ballen in de lucht moeten houden. Omdat school in principe een 40-urige beschikbaarheidsverwachting heeft. Maar ze tegelijkertijd ook moeten voorzien in hun eigen bestaanszekerheid. Ik zie ook dat veel studenten hierin geen begrip voelen vanuit school, vanuit docenten. Geen erkenning in de struggle die ze hierin ervaren en dat er weinig rekening gehouden wordt met wat die financiële stress allemaal vraagt. En dat er soms dus geen andere keuze is dan het hebben of aangaan van een schuld, want anders is het niet haalbaar om te studeren en daarnaast te leven – in de hoop dat dit later goedkomt (maar dat zijn dan zorgen voor later).’
NHL Stenden heeft een loket opgericht waar studenten elkaar helpen met issues rondom geld; Fix Your Finance. Hoe belangrijk is zo’n loket?
‘Ik denk dat het heel belangrijk kan zijn, dat je als student het even niet alleen hoeft te doen. Dat je bij iemand terecht kan die even met je mee kan kijken hoe je het misschien anders kan doen of vooral mee kan kijken in waar je recht op hebt. Dat laatste kost namelijk veel tijd en inspanning om daar achter te komen, wat naast je studie vaak teveel gedoe en belasting is waar je echt niet op zit te wachten. En het kan helpen om erger te voorkomen, misschien zelfs even een opluchting geven in bepaalde gevallen. Maar het is vooral een belangrijk stukje in erkenning dat deze problemen kunnen spelen en dat school daarin een actieve bijdrage en daarmee verantwoordelijkheid neemt.’
Heb jij nog advies voor medestudenten?
‘Ik denk dat studenten die onderdeel worden van het loket (en zelf bijvoorbeeld niet in zulke situaties zitten) heel mooi kennis kunnen delen, maar vooral ook geconfronteerd worden met andere realiteiten en daarvan kunnen leren. En aan de andere kant zou het heel mooi zijn als studenten geholpen kunnen worden erger te voorkomen, en wat verlichting kunnen ervaren op een zo belangrijk bepalend gebied. En misschien zelfs dingen leren waar ze in de toekomst ook profijt nog van zullen hebben.
Als advies zou ik vooral meegeven dat schaamte een flink obstakel kan zijn in het krijgen van hulp, dus dat het belangrijk is voor het loket om daar goed mee om te gaan – ook om de (negatieve) lading eraf te krijgen. En daarnaast dat openheid over financiën misschien niet het leukste is om te doen, maar je uiteindelijk veel kan opleveren. Niemand kan overal goed in zijn of overal verstand van hebben, kijk maar naar iedereen die gebruik maakt van belastingadviseurs, dus je mag ook gewoon om hulp vragen. Maak gebruik van de voorzieningen die geboden worden, om het jezelf makkelijker te maken – de reden waarom je hulp nodig hebt is namelijk helemaal niet zo belangrijk, het belangrijkste is dat je er nu wat mee doet!’
Tijdens de week van het geld heeft NHL Stenden diverse activiteiten van 27 tot en met 31 maart. Meer weten over dit onderwerp of contact opnemen met één van onze experts? Neem dan contact op met ons team pers en media via media@nhlstenden.com of bel de perstelefoon: +31 (0)6 51 22 51 96.