Wat is de aanleiding voor het project?
Regionale en minderheidstalen, zoals het Fries, komen steeds meer in contact met migrantentalen, omdat meer migranten naar officieel twee- of meertalige Europese regio’s trekken. Scholen in deze regio’s hebben vaak al moeite om aan de eisen voor nationale en vreemde talen in het curriculum te voldoen en worden nu ook geconfronteerd met de behoefte aan een andere aanpak van talen. Echter, hoe zij dit in de praktijk kunnen aanpakken is vaak onbekend bij de scholen en docenten. Terwijl sommige onderzoeken naar de holistische aanpak (ook wel meertalige aanpakken genoemd) al uitgevoerd zijn voor het primair onderwijs, is het tot nu onder-onderzocht binnen het voortgezet onderwijs.
Welk probleem lost het project op?
Het project richt zich op meertalige aanpakken in de context van voortgezet onderwijs in de tweetalige provincie Friesland en heeft als doel:
- Een interventie te ontwikkelen om de attitudes van leerlingen en docenten ten aanzien van (het leren van) de Friese taal en meertaligheid positiever te maken. Deze interventie bestaat uit het ontwikkelen van activiteiten gericht op de vraagstukken van de deelnemende scholen.
- Onderzoek te doen naar de effecten van deze interventie op de attitudes van leerlingen en docenten, de Friese taalvaardigheid leerlingen en de meertalige didactiek van docenten.
Projectaanpak
Het project heeft een bottom-up opzet:
- Vraag rond een meertaligheidsvraagstuk van de school
- Activiteit voorstel van het projectteam met behulp van een matrix
- Implementatie van de activiteit door de docent
- Feedback van de docent op de activiteit door middel van een evaluatieformulier
- Verbetering van de activiteit voor de online toolbox
Hoofdprincipes
- Holistisch model voor meertalig onderwijs
Het project combineert verschillende aanpakken voor meertalig onderwijs: bewustwording van talen, taalvergelijking, intercomprehensie, immersie en translanguaging. Deze holistische aanpak tegenover meertalig onderwijs maakt het project uniek.
- Van erkenning tot het gebruiken van meerdere talen
De holistische aanpak maakt het mogelijk niet alleen talen te herkennen en erkennen maar ze ook te gebruiken. Zo komen leerlingen in contact met talen die ze niet spreken en kunnen hun complete linguïstische repertoire gebruiken.
- Creatie in samenwerking met docenten
Om duurzaamheid en eigenaarschap te ondersteunen worden de activiteiten in samenwerking met de docenten van de verschillende scholen ontwikkeld. Elke school heeft haar eigen vragen aangaande het gebruiken van meerdere talen in het klaslokaal. Deze individuele vraagstukken vragen om verschillende aanpakken en activiteiten.
- Inhoud en taalleren
De mogelijkheid om verschillende talen in het klaslokaal te gebruiken is niet alleen belangrijk voor het taalonderwijs maar voor alle vakken. De activiteiten worden daarom niet alleen ontwikkeld in de context van het leren van (vreemde) talen maar richten zich ook op het leren van inhoud zoals zaakvakken.
- Multimodaal
De activiteiten concentreren zich niet op één modaliteit mar op verschillende modaliteiten: lezen, luisteren, schrijven en spreken.