Meertaligheid & Geletterdheid

Scholen in (Noord-)Nederland staan voor de uitdaging om in diverse klassen taal- en vakonderwijs vorm te geven, rekening houdend met zowel het Fries en zijn dialecten, het Nedersaksisch en zijn variëteiten, het Nederlands, het Duits als buurtaal, moderne vreemde talen en een groeiend aantal thuistalen van leerlingen met diverse talige achtergronden. Naast deze talige diversiteit hebben ook demografische ontwikkelingen zoals vergrijzing, ontgroening en bevolkingskrimp invloed op het onderwijs. Bovendien vormen laaggeletterdheid en onderadvisering een risico voor kansengelijkheid.

Ons lectoraat onderzoekt hoe onderwijsprofessionals deze uitdagingen kunnen omzetten naar kansen, zodat alle leerlingen optimale ontwikkelingsmogelijkheden krijgen. Wij werken daarbij nauw samen met scholen en andere praktijkpartners.

Het lectoraat Meertaligheid en Geletterdheid sluit aan bij de Sustainable Development Goal (SDG) “Ongelijkheid verminderen”. 

Centrale waarden en identiteit: wie zijn wij?

We streven naar kansengelijkheid en inclusief onderwijs, waarbij alle leerlingen – ongeacht hun talige en culturele achtergrond – de mogelijkheden krijgen om te leren en zich te ontwikkelen tot sociale, taalvaardige en kritische burgers. Dat vindt altijd plaats in interactie, waarbij er een verscheidenheid is aan sociale, culturele, meertalige praktijken. Daarom zijn de centrale begrippen in ons lectoraat dialogische interactie, meertaligheid en geletterdheid.

Onderzoekslijnen

Om onze visie vorm te geven, richt het lectoraat zich op drie onderzoekslijnen:
 

1. Inclusief en meertalig onderwijs bevorderen – We ontwikkelen didactische strategieën die de waardering en het gebruik van diverse talen stimuleren.
2. Dialogische interactie stimuleren – We leren leerlingen samen nieuwe kennis te construeren en tegelijkertijd hun mondelinge en schriftelijke taalvaardigheden te ontwikkelen.
3. Geletterdheid versterken – We ondersteunen de functionele geletterdheidsontwikkeling van leerlingen en betrekken daarbij relevante opvoedingspartners zoals ouders en bibliotheken.

Ons werk bevindt zich op het snijvlak van onderzoek, onderwijs en beroepspraktijk en creëert impact op regionaal, nationaal en internationaal niveau. 

Bijzonder lectoraat Fryske taal en kultuer yn it ûnderwiis

Per 1 januari 2025 is het bijzonder lectoraat Fryske taal en kultuer yn it ûnderwiis opgericht als onderdeel van de onderzoeksgroep Educatie van NHL Stenden Hogeschool. Dit bijzonder lectoraat verricht praktijkgericht onderzoek in opdracht van de provincie Fryslân. Het bijzonder lectoraat geeft invulling aan de opdracht van Taalplan Frysk 2030, namelijk aan (het verbeteren van) de kwaliteit van het leergebied Fryske taal en kultuer binnen de bredere context van een meertalige wereld.