
Onconventionele route
"Op de middelbare school liep het niet zo denderend: ik was met allerlei andere dingen bezig dan mijn schoolwerk en werd er niet gelukkig van. Uiteindelijk ben ik gestopt. Ik kreeg toen twee opties: 21 uur werken of doorgaan met school. Ik zag mezelf niet 21 uur per week vakkenvullen, dus ben ik vrijwilligerswerk gaan doen bij dak- en thuislozen, jongerenwerk en in de ouderenzorg. Ik ontdekte al gauw dat de zorg me wel lag en besloot een mbo-opleiding te volgen. Ondertussen was ik veel met muziek bezig, eigenlijk mijn hele leven al. Tijdens mijn werk in de GGZ kreeg ik de mogelijkheid om muziekactiviteiten aan te bieden. Toen zag ik hoe goed je met muziek in contact kan komen met anderen.”
Muziek als sleutel
"In de forensische psychiatrie, waar ik nu werk, lopen veel mensen rond die al jaren in hulpverlening zitten en een aversie hebben tegen behandeling. Gewoon een gesprek aangaan werkt niet altijd. Muziek biedt dan een uitweg. Het is een universele taal waarmee je contact legt en een behandelrelatie opbouwt. Je begint gewoon met vragen naar iemands muzieksmaak, en zo kom je in gesprek. Via die route wordt therapie veel laagdrempeliger. Vorig jaar deed ik stage in een tbs-instelling, waar ik muziektherapeutische werkvormen met rap inzette bij jongere ter beschikking gestelde. Over sommige dingen konden ze niet praten, maar in een tekst lukte het wel. Via die teksten kwamen we dan weer in gesprek over gedrag. En zo konden we samenbouwen aan verandering.
Voorbij gedrag
“Door de opleiding Vaktherapie verkort (Beeldend en Muziek) kijk ik nu anders naar gedrag. Het is makkelijk om iemand te veroordelen op basis van wat ze laten zien. Zeker als dat negatief is, wat in mijn werk nogal gauw gebeurt. Maar als je weet dat iemand bijvoorbeeld een hele heftige jeugd heeft gehad en die antisociale houding een schild is, dan ga je anders kijken. In plaats van iemand af te wijzen op zijn gedrag, bied je juist nabijheid. Je stapt voorbij dat gedrag en vraagt door naar wat er echt aan de hand is. Muziektherapie is daar een hele goede tool voor. Dan krijg je veel meer terug.”
Terug naar school
“Ik was 28 toen ik uiteindelijk besloot de opleiding te gaan doen. Vier jaar studeren zag ik niet zitten, en gelukkig kon ik in Leeuwarden de verkorte route van 2,5 jaar volgen. Mijn werkgever in Noord-Brabant was eerst sceptisch over die afstand, maar heeft me uiteindelijk volledig ondersteund en de opleiding betaald. De overstap van mbo naar hbo was wel even wennen. Op het hbo krijg je meer verantwoordelijkheid en moet je zelf invulling geven aan je leerproces. Uiteindelijk bleek ik dat heel prettig te vinden.”
Uitdagingen en successen
"De studie verliep niet zonder hobbels. Het eerste jaar ging goed omdat je veel samenwerkt, wat voor mij als ongestructureerd iemand prettig werkt. Vanaf het tweede jaar zijn opdrachten en examens veel zelfstandiger en daarmee uitdagender. Recent kreeg ik de diagnose ADHD, wat veel verklaart. Gelukkig maakt mijn interesse in het onderwerp veel goed. Een hoogtepunt was mijn muziekexamen, waar ik vier stukken moest presenteren. Voor mijn piano- en zangstuk gebruikte ik hetzelfde lied als bij mijn toelating, maar toen speelde ik het op gitaar. De pianobegeleiding had ik tijdens de opleiding geleerd, een mooie manier om mijn ontwikkeling te tonen. Ik haalde een tien, wat echt als een geweldige erkenning voelde."
Naar de toekomst
"Als ik straks klaar ben met de opleiding, wil ik graag met jeugddetentie werken. Dit is een doelgroep waar het gebruik van hedendaagse muziek in de behandeling goed aan kan sluiten. Ik wil jongeren die al vroeg denken dat ze niks goed doen, via muziek laten zien dat ze wel degelijk waardevol zijn en dingen wél kunnen. Ze een kans geven die ze misschien nooit eerder hebben gekregen. Want ik weet uit eigen ervaring: soms heb je gewoon iemand nodig die in je gelooft, ook als je zelf die hoop even kwijt bent.”
Advies uit ervaring
"Als ik terug in de tijd kon, zou ik mezelf zeggen: doe wat je gelukkig maakt, anders red je het niet. Dat is precies wat ik nu met muziektherapie heb gevonden: een combinatie van mijn passie en mijn werk in de zorg. En onthoud: het komt allemaal wel goed, ook als dingen tegenvallen."