Afbeelding
Er is veel juridische discussie over wat politiemensen wel of niet mogen (of zouden moeten kunnen) als het gaat om monitoring in online (besloten) groepen. In dit onderzoek kiezen we een onderbelicht perspectief, het burgerperspectief op online monitoring. De uitkomsten van het onderzoek kunnen mogelijk bijdragen aan politiebeleid en toekomstige wetgeving.
Wat is de aanleiding voor het project?
De laatste jaren wordt de relatie tussen sociale media en de openbare orde en veiligheid steeds duidelijker. Zo wordt sociale media gebruikt om rellen te organiseren (zie avondklokrellen). Ook de politie is steeds meer online te vinden om dergelijke rellen te voorkomen. We constateren dat de juridische discussie over wat kan en mag dit vraagstuk maar beperkt verder brengt. Wanneer er onduidelijke juridische kaders zijn worden ethische perspectieven belangrijker. Bij dit vraagstuk is onduidelijk hoe de samenleving ertegenaan kijkt en inzicht in dat perspectief kan helpen om politiegedrag meer in lijn met verwachtingen en wensen van burgers te brengen, maar ook een recht onafhankelijke blik op het recht bieden (eventuele nieuwe wetgeving).
Wie is het projectteam?
Het projectteam bestaat uit:
Dr. Willem Bantema (Projectleider)
MA Anna Bartelds
Laura Postma MSc
Mr. Denise de Boer
Mr. Dr. Litska Strikwerda (Hogeschool Utrecht)
Prof. Dr. Wouter stol (NHL Stenden/ Politieacademie/ OU).
Dr. Wendy Schreurs (Politieacademie)
Hoe pakt het projectteam dat aan?
Het onderzoek bestaat uit meerdere fasen.
De eerste fase bestaat uit interviews en literatuuronderzoek om de burgerperspectieven kwalitatief te onderzoeken. Doel hierbij is een zo groot mogelijke verscheidenheid aan perspectieven te realiseren. Daarnaast wordt er gelijktijdig literatuuronderzoek gedaan naar wat maakt dat burgers online monitoring door politie (en breder, gebruik technologie) accepteren. De belangrijkste uitkomsten worden besproken in een focusgroep met burgers.
De tweede fase omvat een vignette studie waarbij een selectie van uitkomsten wordt voorgelegd aan een groot burgerpanel om te kijken welke factoren het meest doorslaggevend en belangrijk zijn voor de acceptatie van online monitoring door de politie.
De derde fase gaat over het bespreken van de resultaten van de vignette studie met verschillende experts/doelgroepen zoals politiepraktijk, wetgeving en burgers. Het gaat over validering van de uitkomsten maar ook over de duiding en meerwaarde van de resultaten voor verschillende domeinen.
De vierde fase heeft tot doel om de onderzoeksuitkomsten te benutten in de praktijk (kennisbenutting). Er zijn verschillende ideeën over hoe dit het beste gedaan zou kunnen worden. Deze activiteiten vinden vooral plaats na februari 2026 (tot uiterlijk april/mei 2026).