Lokale Aanpak Cyberweerbaarheid

Projectleider

Jurjen Jansen

Looptijd

April 2023 - Februari 2024

Domeinen

Bestuur en recht & Digitale veiligheid

Hoe kunnen we de digitale weerbaarheid van de maatschappij vergroten? In het project zijn 21 interventies van de City Deal Lokale Aanpak Cyberweerbaarheid van het Centrum voor Criminaliteitspreventie (CCV) aan een procesevaluatie onderworpen. In deze evaluatie is gekeken naar in hoeverre het verloop van de interventie is gegaan zoals verwacht, welke bevorderlijke en belemmerende onderdelen naar voren komen en wat mogelijke lessons learned zijn voor toekomstige interventies. Hiermee is inzichtelijk gemaakt wat de minimale randvoorwaarden zijn om een voorgenomen interventie rondom cyberweerbaarheid richting gewenst succes te brengen en eventueel op te schalen (toepassen elders in het land).

Wat is de aanleiding van het project?

Binnen de City Deal zijn in de eerste twee tranches 32 initiatieven actief (geweest). Al deze initiatieven richten zich op het cyberweerbaar maken van verschillende groepen in de samenleving. Hierbij wordt onderscheid gemaakt tussen kwetsbare groepen (senioren, jongeren en laaggeletterden), mkb, burgers op wijkniveau en online aangejaagde ordeverstoringen. Ondanks de goede wil is het vaak onduidelijk waar deze projecten op zijn gebaseerd, waarom ze zouden werken, of de uitwerkelijk daadwerkelijk is verlopen zoals beoogd en wordt evidence based werken steeds belangrijker. Het is daarom van belang om inzicht te creëren in deze aspecten, zodat toekomstige interventies gebaseerd kunnen worden op do’s en don’ts die voortkomen uit eerdere interventies.

Projectaanpak

Allereerst werd aangeleverde projectdocumentatie geanalyseerd, bijvoorbeeld projectaanvragen of plannen van aanpak. Vervolgens hebben interviews plaatsgevonden met ontwikkelaars, uitvoerders en stakeholders. In deze interviews is gevraagd naar vier onderdelen: kennisbasis, theoretische onderbouwing, de ervaring van betrokkenen, doorontwikkeling van de interventie en een (mogelijke) effectevaluatie. Ten slotte is een vragenlijst onder deelnemers verspreid om in kaart te brengen hoe zij de interventie hebben ervaren.

Daarnaast zijn de interventies naast een meetlat gelegd om te bepalen in hoeverre de interventies evidence-based zijn. In deze meetlat zijn de volgende onderdelen getoetst: de doelstelling (SMART), totstandkoming doelgroep, theoretische onderbouwing, praktijkgerichte onderbouwing, verloop zoals gepland en of de interventie is verlopen zoals gewenst.

Voornaamste resultaten

Uit de evaluaties is naar voren gekomen dat sleutelfiguren en bestaande netwerken een essentiële rol spelen, dat partners elkaar vaak goed weten te vinden en dat betrokkenen over het algemeen tevreden zijn over het verloop van de interventies. Daarentegen komt naar voren dat diverse interventies geen theoretische onderbouwing hebben en dat het merendeel van de interventies op praktijkervaring is gebaseerd. Hierbij zijn duidelijke verschillen zichtbaar tussen de verschillende doelgroepen. Ook is het bij diverse interventies onduidelijk in hoeverre zij de doelstellingen die vooraf zijn opgesteld, hebben gehaald. Een evaluatie van interventies vindt in beperkte mate of op een klein onderdeel van de interventie plaats. Ten slotte is naar voren gekomen dat de aanpak per doelgroep verschilt, waardoor het van belang is om bevorderlijke onderdelen voor een bepaalde doelgroep mee te nemen in te ontwikkelen interventies.