Afbeelding
Muziek-en-emotie-in-onderwijs-en-zorg
Afbeelding
Muziek-en-emotie-in-onderwijs-en-zorg

Muziek en emotie in onderwijs en zorg (Muzemonzo)

Projectleider
dr. Sonja Aalbers
Looptijd
september 2022 t/m augustus 2024
Domeinen
Zorg en Welzijn

Het project Muzemonzo richt zich op het verbeteren van de kwaliteit van het onderwijs binnen de academie Zorg en Welzijn rondom muziek en gezondheid. Ook richt het project zich op vervolgonderzoek naar het programma Emotieregulerende improvisatorische muziektherapie (EIMT) en de doorontwikkeling van dit programma. Verder biedt het project de gelegenheid om een aantal trainingen te ontwikkelen voor muziektherapeuten om EIMT toe te passen in de dagelijkse praktijk.

Wat is de aanleiding voor het project?

Aansluitend op het in 2021 afgeronde promotieonderzoek ‘Beating depressive symptoms’ naar het in kaart brengen van de effecten van muziektherapie en depressie en de ontwikkeling van het muziektherapieprogramma EIMT voor jongvolwassenen met depressieve symptomen, bestond de behoefte om de resultaten van het promotieonderzoek ten goede te laten komen aan het reguliere onderwijs binnen de hogeschool.  Ook was er de urgentie om verdiepend onderzoek te doen naar de effecten van EIMT, de werkzame bestanddelen van EIMT en de toepassing van EIMT elementen in bredere contexten.

Verder bleek er ook een behoefte bij muziektherapeuten om zich te kunnen laten trainen in de toepassing van het EIMT programma in hun beroepspraktijk.

Welk probleem lost het project op?

Met het project komt er meer kennis en evidentie beschikbaar wat een bijdrage levert aan een verbetering van de kwaliteit van onderwijs binnen de hogeschool.

De kennis en evidentie heeft betrekking op de effecten van muziektherapie op depressie en in het bijzonder op de effecten van EIMT voor mensen met (symptomen van) een depressie. Door vervolgonderzoek wordt diepgaander inzicht verkregen in de effecten van het EIMT programma op slaapproblematiek en problemen rondom positief en negatief affecten.

Ook leren muziektherapeuten en andere zorgprofessionals in opleiding hoe zij de resultaten van de uitgevoerde onderzoeken kunnen toepassen ter bevordering van de gezondheid van hun cliënten. Verder wordt met het ontwikkelen van een basistraining en een verdiepende EIMT training het EIMT programma toegankelijk gemaakt voor toepassing door muziektherapeuten die werkzaam zijn in de klinische praktijk.

Wie is het projectteam?

Het projectteam bestaat uit een team van drie personen, namelijk postdoctoraal onderzoeker Sonja Aalbers en twee lectoren, Nynke Boonstra, lector Zorg & Innovatie in de psychiatrie en Janneke Metselaar, lector Zorg voor Jeugd en gezin. Het projectteam overlegt maandelijks over de  voortgang van het project. Sonja Aalbers houdt contact met studenten, docenten, teamleiders, een onderwijsontwikkelaar en onderzoekers. De doelen van deze contacten zijn: het stimuleren van individuele initiatieven rondom EIMT onderzoek; het in kaart brengen van behoeften voor aanpassingen in onderwijs rondom muziek en zorg; inzicht verkrijgen in de behoeften aan vervolgonderzoek naar EIMT.

Hoe pakt het projectteam dat aan?

Ten behoeve van kwaliteitsverbetering van het onderwijs binnen de eigen academies worden gesprekken gevoerd met teamleiders, docenten en studenten om te komen tot aanbevelingen voor de toepassing van EIMT en EIMT elementen en in brede zin de toepassing van muziek en zorg in het bestaande curriculum.

Met betrekking tot onderzoek worden analyses uitgevoerd over bestaande data rondom slaap en affect om te komen tot een tweetal publicaties. Ook worden studenten, docenten, lectoren, organisaties van zorg, de Open Universiteit en Zuyd hogeschool betrokken bij nieuw onderzoek. Studenten van de diverse bachelor en master opleidingen muziektherapie worden uitgenodigd om initiatieven te nemen voor praktijkgericht onderzoek naar EIMT.

Op verzoek van Zuyd hogeschool is een training ontwikkeld om muziektherapeuten en muziektherapiestudenten te scholen in de toepassing van EIMT. Er vindt overleg plaats met deze hogeschool om EIMT toe te passen bij studenten met depressieve klachten waarbij ook vervolgonderzoek plaatsvindt.

Tot slot wordt er gewerkt aan de ontwikkeling van een basis- en verdiepende training voor muziektherapeuten om EIMT toe te passen in de klinische praktijk.

Wat zijn de voornaamste (of voorlopige) resultaten?

Wat betreft kwaliteitsverbetering onderwijs, hebben interviews plaatsgevonden met docenten en teamleiders van diverse opleidingen binnen de eigen academie. Op basis daarvan zijn eerste voorstellen gedaan aan de curriculumcommissie van Vaktherapie voor het integreren van EIMT in de verkorte opleiding muziektherapie. De handleiding EIMT is aangepast op basis van de resultaten uit het proefschrift. Ook is de ontwikkelde emotieregulatiekaart aangepast, zodat deze breed toepasbaar is.

Met betrekking tot onderzoek zijn er nieuwe analyses rondom EIMT en slaap en EIMT en affecten uitgevoerd ter voorbereiding op twee publicaties."

Wat betreft scholing, zijn inmiddels 18 muziektherapeuten en muziektherapiestudenten van Zuyd hogeschool opgeleid in de toepassing van EIMT in de eigen praktijk. Er zijn stappen gezet voor de ontwikkeling van een basistraining en een verdiepende training EIMT.

Publicaties rondom promotie

Aalbers, S. (2021). Beating depressive symptoms: Towards the development of Emotion-regulating improvisational music therapy (EIMT) for young adults. Open University of the Netherlands/ NHL Stenden University of Applied Sciences. https://research.ou.nl/en/publications/beating-depressive-symptoms-towards-the-development-of-emotion-re

Aalbers, S., Fusar-Poli, L., Freeman, R. E., Spreen, M., Ket, J. C., Vink, A. C., Maratos, A., Crawford, M., Chen X-J., & Gold, C. (2017). Music therapy for depression. Cochrane Database of Systematic Reviews. https://doi.org/10.1002/14651858.CD004517.pub3

Aalbers, S., Spreen, M., Bosveld-van Haandel, L., & Bogaerts, S. (2017). Evaluation of client progress in music therapy: An illustration of an N-of-1 design in individual short-term improvisational music therapy with clients with depression. Nordic Journal of Music Therapy, 26(3), 256–271. https://doi.org/10.1080/08098131.2016.1205649

Aalbers, S., Spreen, M., Pattiselanno, K., Verboon, P., Vink, A., & van Hooren, S. (2020). Efficacy of Emotion-regulating Improvisational Music Therapy to decrease depressive symptoms in young adult students: A multiple-case study design. The Arts in Psychotherapy, 71, Article 101720. https://doi.org/10.1016/j.aip.2020.101720

Aalbers, S., Vink, A., de Witte, M., Pattiselanno, K., Spreen, M., & van Hooren, S. (2021). Feasibility of Emotion-regulating Improvisational Music Therapy for young adult students with depressive symptoms: A process evaluation. Nordic Journal of Music Therapy, 31(2), 133-152. https://doi.org/10.1080/08098131.2021.1934088

Aalbers, S., Vink, A., Freeman, R. E., Pattiselanno, K., Spreen, M., & van Hooren, S. (2019). Development of an improvisational music therapy intervention for young adults with depressive symptoms: An intervention mapping study. The Arts in Psychotherapy, 65, Article 101584. https://doi.org/10.1016/j.aip.2019.101584

Aalbers, S. (2022). Muziektherapie bij depressie en depressieve symptomen. De effectiviteit van emotieregulerende improvisatorische muziektherapie. Tijdschrift voor orthopedagogiek, 12(2), 22-28.

Aalbers, S., Boonstra, N., & Ramaker, E. (2022). Muziek in de GGZ. Nurse Academy GGZ, 2, 15-20. https://www.nurseacademyggz.nl/leermodules/leermodules_artikel/t/muziek_in_de_ggz

Overige publicaties

Aalbers, S. (2019). Muziek raakt en maakt emoties los. Laat je meenemen in de wonderlijke wereld van muziek en muziektherapie. In: N. Cardinaels, & L. Goossens (red). Ruimte maken voor lichaam en geest in therapie. Leuven/Den Haag: Acco Uitgeverij.

Hakvoort, L., Aalbers, S., Damen, O., Roefs, G., Tissen, J., & Zantopp, J. (2017). Beroepscompetentieprofiel Muziektherapeut. Utrecht: Nederlandse Vereniging voor muziektherapie.

Spijker, J., Meeuwissen, J. A. C., Aalbers, S., van Avendonk, M., van Bon, M., Huson, A., ... & Ruhé, H. G. (2019). De zorgstandaard Depressieve stoornissen [The care standard depressive disorders. Tijdschrift voor Psychiatrie [Journal of Psychiatry], 61(2), 112-120.