Burgerschap in het mbo

In het onderwijs worden studenten naast het leren van een beroep, toegerust om als burgers te functioneren binnen de maatschappij en volwaardig een plek te nemen in de samenleving. Deze samenleving kent vele uitdagingen waartoe een jongere of volwassene zich kan verhouden. Dit geldt ook voor het onderwijs en burgerschap, burgerschapsvorming. Wat is goed burgerschapsonderwijs (of wat is het juist niet)? Hoe rust je studenten toe voor deelname aan de samenleving? Welke kennis en vaardigheden zijn hierin voor studenten belangrijk? En hoe geef ik als docent burgerschapsonderwijs vorm in mijn onderwijspraktijk?

De leergang geeft docenten in het mbo de kans zich te professionaliseren in burgerschapsonderwijs, waarbij de leergang de volgende uitgangspunten kent: 

• Praktijkgericht: De deelnemer werkt vanuit reële situaties in de eigen schoolcontext en kan hierin pedagogische en didactische keuzes maken gebaseerd op vakinhoudelijke kennis over burgerschap;
• Professionele ontwikkeling: Er is aandacht voor persoonlijke en professionele ontwikkeling van de deelnemer, tevens leren deelnemers van en met elkaar, waarbij rekening wordt gehouden met de diversiteit in burgerschapsopvattingen;
• Ontwerpgericht: De deelnemer ontwerpt tijdens de leergang een onderdeel van burgerschapsonderwijs, dat direct in eigen praktijk kan worden gebruikt. Dit ontwerp wordt gefundeerd door eigen (ontwikkelde) visie en de opgedane kennis gebaseerd op actuele theorie, praktijk en didactische inzichten;
• De landelijk geformuleerde leeruitkomsten staan centraal in het aanbod en uitvoering tijdens de leergang.

Wat staat je te wachten?

De leergang bestaat uit:

Een startgesprek tussen deelnemer, trainer/docent van de leergang en vertegenwoordiger van eigen organisatie.

Een tweedaagse en zes dagbijeenkomsten met uitdagende thema’s met aandacht voor:

• Persoonlijke ontwikkeling en het werken aan het ontwerp.
• Collectief leren in vorm van leergroepen en het voeren van de professionele dialoog.
• Thematische verdieping door (gast)lessen, excursies, passend bij de praktijk van de deelnemers zelf en vanuit verschillende visies en perspectieven.
• Afsluitende dag, waarin de deelnemer zijn ontwikkeling presenteert

Zelfstudie.

Voor wie

De leergang Burgerschap is bedoeld voor docenten die zich willen professionaliseren in burgerschapsonderwijs en die tijdens de leergang kunnen werken aan de ontwikkeling van burgerschapsonderwijs binnen de eigen organisatie, zodat theorie en praktijk nauw met elkaar zijn verbonden.

Aan het eind van het traject heb je:

• je pedagogische handelen verfijnd specifiek gericht op burgerschapsvorming, zodat je effectief kunt inspelen op de behoeften van studenten en hen kunt voorbereiden op actief burgerschap.
• geavanceerde (vak)didactische strategieën en technieken verkregen om burgerschapsonderwijs boeiend, relevant en impactvol te maken voor studenten van alle niveaus.
• je verdiept in de materie van burgerschap, waardoor je de complexe thema’s als de democratische rechtsstaat kunt behandelen en burgerschapsdilemma’s effectief kunt overbrengen.
• je vaardigheden ontwikkeld om kritisch en onderzoekend te handelen op het gebied van burgerschapsvorming, waardoor je continu kunt blijven verbeteren en innoveren in je onderwijsaanpak.
• je versterkt je professionele identiteit met betrekking tot burgerschapsvorming, waardoor je een duidelijke visie ontwikkelt die je in je onderwijspraktijk kunt integreren.
• met vakgenoten je visie op burgerschapsonderwijs verbreed en/of verdiept.
• je geprofessionaliseerd in een boeiend gedeelte van de pedagogische opdracht van iedere docent om mbo-studenten leerlingen te begeleiden naar zelfstandig burgerschap en/of beroepsbeoefenaar.

Leeruitkomst

Een leeruitkomst is een uitkomst van het eindniveau wat je moet kennen en kunnen aan het einde van het leertraject. De weg ernaartoe is van persoon tot persoon verschillend. De inhoud van de leergang wordt voor een belangrijk deel vraaggestuurd ingericht, op basis van de ambities en leerwensen van de deelnemers, maar ook basis van de schoolcontext.

In de post-hbo leergang Burgerschap staat de volgende landelijk geformuleerde leeruitkomsten centraal:

_{“Je levert een actieve en verantwoorde bijdrage aan ontwerp, uitvoering en doorgaande ontwikkeling van burgerschapsonderwijs op je werkplek, waarbij je je verhoudt tot de visie op burgerschap van je school of (onderwijs)organisatie en de landelijke kaders.}

 

_{Met je ontwerp en uitvoering van burgerschapsonderwijs (beoogde leeropbrengsten en bijpassende leeractiviteiten en evaluatie instrumenten) zorg je ervoor dat jouw doelgroep lerenden (studenten/cursisten):}

_{1) zich verhouden tot burgerschapsvraagstukken,}

_{2) leren dat er diversiteit aan burgerschapsopvattingen is, en}

_{3) toegerust worden om zelfstandig te handelen ten opzichte van deze vraagstukken.}

_{Je expliciteert je eigen visie en de wijze waarop je je blijft ontwikkelen op het gebied van burgerschapsonderwijs.”}