Afbeelding
Emoties wegstoppen
Dat muziek veel met je kan doen ervaart Sonja zelf al op jonge leeftijd. “Ik groeide op met mijn ouders en zeven broers en zussen op een boerderij. We maakten elke dag muziek. Daar is mijn liefde voor muziek geboren.” Sonja is inmiddels muziektherapeut, coach en supervisor en werkt al tien jaar als docent-onderzoeker. “Vanaf 1992 werkte ik als muziektherapeut voor verschillende GGZ-instellingen. Ik zie en weet dat veel jongvolwassenen worstelen met emoties als angst en somberheid. Ze hebben vaak moeite om echt te voelen en stoppen emoties liever weg. Soms vinden zij het lastig om over gevoelens te praten. Of ze denken dat anderen problemen hebben die veel erger zijn dan die van hen. Deze afkeurende gedachten en het wegstoppen zorgen voor een ongezonde manier van het reguleren van emoties, terwijl het juist zo kan opluchten als je die toelaat.”
Minder depressieve klachten
Aalbers ontwikkelde daarom zelf de improvisatorische muziektherapie om emotieregulatie te verbeteren bij jongvolwassenen met depressieve klachten: Emotion-regulating Improvisational Music Therapy (EIMT). “Hierbij maak je als therapeut gebruik van de synchronisatietechniek waarbij de therapeut op een muziekinstrument meespeelt en het spel afstemt op het muziekspel van de deelnemer. Het samen improviseren wordt afgewisseld met praten over ervaringen. We hebben het programma getest op elf hbo-studenten met depressieve klachten.” De studenten hebben veel baat bij het programma. De meeste studenten hadden na EIMT minder depressieve klachten en alle studenten konden beter met hun emoties omgaan. Sommigen gaven ook aan positiever te zijn over de toekomst en geen gedachten meer over de dood te hebben.
Voor en door studenten
Begrijpelijk dat volgens de onderzoekers EIMT een veelbelovend programma lijkt. “Studenten die stress ervaren, en depressieve klachten hebben zoals somberheid, vermoeidheid of zich gespannen voelen, kunnen bij NHL Stenden deelnemen aan het programma. Het programma is ook bedoeld voor studenten die ondersteuning kunnen gebruiken bij hun studie. Studenten van de opleiding Vaktherapie verkorte route muziektherapie, geven het en het is dus echt voor en door studenten.”
Patronen doorbreken met een trommel
“Tijdens een sessie muziektherapie kun je luisteren, spelen, zingen en zelfs dansen. Zelf werken we met drie instrumenten, de djembé, marimba en cello, die heb ik ook in mijn onderzoek gebruikt.” vertelt Sonja. Trommelen op een djembé of strijken op een cello kan ervoor zorgen dat we weer in verbinding komen met onze emoties. Ook als je geen Mozart of Bach bent. “Het kan juist helpen als je geen instrument bespeelt omdat je juist in die vrije expressie verbinding kunt vinden met jezelf en je emoties. Als therapeut is het vooral belangrijk om continu af te stemmen op de ander en signalen op te vangen. Als studenten binnenkomen kun je al gauw verschillende emoties opmerken. De een vindt het heel spannend, de ander pakt direct een instrument en begint te spelen. Ik ben continu aan het aanvoelen en observeren wat er gebeurt. Als iemand meteen roept ‘ik durf niet’ of een paar strijken op de cello speelt en dan zegt ‘dit klinkt niet mooi’, dan geeft je dat als therapeut meteen een heel mooi inzicht in iemands gedachten en onzekerheden. Vanuit die kennis kan ik de student prikkelen om patronen te doorbreken. Ze aan te moedigen om van zich te laten horen en proberen te voelen.”
Voor iedereen?
Hebben we allemaal baat bij muziektherapie? “Er moet nog onderzocht worden of er ook een bepaald type student is dat het meeste baat heeft bij deze vorm van therapie. We hebben wel gezien dat studenten die veel behoefte hebben aan structuur deze therapievorm wat lastiger vonden. Maar ook met dit type student kun je juist met duidelijke instructies tijdens de therapie al ver komen. Als praten en pillen niet helpen of als je daar niet zo van houdt dan kan dit een prachtig vorm zijn om dichter bij je gevoel te komen.”
Promotie Sonja Aalbers
Op vrijdag 1 oktober 2021, om 13.30 uur verdedigt Sonja Aalbers haar proefschrift 'Beating depressive symptoms: Towards the development of Emotion-regulating improvisational music therapy (EIMT) for young adults' aan de Open Universiteit in Heerlen. De promotie is live te volgen via ou.nl/live. Kijk op de website voor meer informatie over Sonja Aalbers en het lectoraat Small N-Designs.