In zeven Friese gemeenten zijn Ateliers Sociaal Domein actief: leergemeenschappen waar studenten en docenten van NHL Stenden Hogeschool samen met lokale partners werken aan oplossingen voor complexe maatschappelijke vraagstukken. Elk Atelier richt zich op een specifiek lokaal thema en vormt een dynamische plek waar praktijk en theorie samenkomen.

Werkwijze

De Ateliers Sociaal Domein zijn duurzame samenwerkingen tussen Friese gemeenten, NHL Stenden Hogeschool en lokale organisaties en initiatieven. Het doel is om via Design Based Education bij te dragen aan het versterken van de sociale kwaliteit van de gemeenschap door de sociale basis te verbeteren. Samen werken we aan vraagstukken binnen thema’s zoals:

  • Eenzaamheid (onder jongeren)
  • Jeugd en preventie van alcohol en drugs
  • Leefomgeving
  • Lokale inclusie
  • Ontwikkelen van bloeizones
  • Positieve gezondheid
Afbeelding
Kaartje ateliers

Vraagstukken 

De vraagstukken waarmee we werken zijn vaak ‘trage vragen’—complexe problemen zonder directe oplossingen. Deze vragen komen voort uit de praktijk en worden aangedragen door netwerkpartners zoals gemeenten, organisaties en inwonersinitiatieven.

Door meerjarige samenwerking met gemeenten creëren we continuïteit, waardoor we samen kunnen bijdragen aan het versterken van sociale kwaliteit in buurten, wijken, dorpen en regio’s. In deze samenwerking ontstaan leergemeenschappen waarin praktijk en theorie samenkomen, en we samen vanuit de basis, van ‘onderop’ werken aan duurzame verbetering en verandering.

Leergemeenschap

De Ateliers Sociaal Domein vormen een dynamische leergemeenschap waarin studenten en docenten van verschillende opleidingen aan NHL Stenden Hogeschool samenwerken met lokale partners. Betrokken opleidingen zijn onder andere Social Work, Verpleegkunde, Finance, Bestuurskunde, Integrale Veiligheid, Ruimtelijke Ontwikkeling, Communicatie en Communicatie & Multimedia Design. Het aantal betrokken studierichtingen groeit gestaag, met steeds meer derdejaars studenten, afstudeerders en deelnemers aan minoren zoals Verslavingskunde en Master of Change. Ook studenten van masteropleidingen, zoals Social Work en Design Driven Innovation, maken deel uit van onze Ateliers.

Sinds september 2024 zijn we een pilot gestart in samenwerking met Firda om ook mbo-studenten van de opleiding Sociaal Work mee te laten draaien in onze ateliers.

Vaste netwerkpartners van de ateliers zijn de gemeenten, als opdrachtgever, en de Werkplaats Sociaal Domein Friesland, als opdrachtnemer en projectleider. Naast deze kernpartners wisselen de overige netwerkpartners per vraagstuk en semester. Dit kan variëren van beleidsmedewerkers, bestuurders en zorgprofessionals tot vrijwilligers, ervaringsdeskundigen, inwoners en lokale ondernemers. Op dit moment zijn de volgende gemeenten betrokken:

  • Gemeente Achtkarspelen
  • Gemeente Ameland
  • Gemeente Heerenveen
  • Gemeente Leeuwarden
  • Gemeente Ooststellingwerf
  • Gemeente Opsterland
  • Gemeente Tytsjerksteradiel

Werkwijze

Ieder jaar starten, of beter gezegd continueren, in september en februari de nieuwe (interdisciplinaire) groepen studenten. Zij gaan aan de slag met waar de vorige groep gebleven is en/of slaan weer nieuwe wegen in. Studenten werken samen met de lokale partners en inwoners, verdiepen zich in het vraagstuk, doen onderzoek naar toepassingen om dit vraagstuk op te lossen en proberen deze oplossingen uit. Iedereen heeft zijn eigen inbreng, vanuit zijn of haar expertise, opleiding en/of ervaringen en dat levert verrassende inzichten op.  

De kenmerkende karakteristieken van de manier van werken in een Atelier Sociaal Domein zijn:  

  • Transdisciplinaire samenwerking
  • Design Based Education (DBE)
  • Denktanks  

De manier van werken in een atelier is hier https://vimeo.com/showcase/5925386 inzichtelijk gemaakt.

Denktank

Een denktank is een bruisende, transdisciplinaire groep van experts, professionals, inwoners en andere betrokkenen die samen nadenken over de lokale thema’s. Door kennis, ervaring en creativiteit te bundelen, analyseren we de vraagstukken, bedenken we oplossingen en ontwikkelen we strategieën en protypes.

Binnen de Ateliers Sociaal Domein komen uiteenlopende perspectieven samen: beleidsmedewerkers, welzijnsprofessionals, docenten, studenten en inwoners werken zij aan zij. Twee keer per semester komen we bijeen in de lokale setting van het Atelier, waar we:

  • Via Design Thinking concrete vraagstukken formuleren.
  • Kennis en ervaringen delen om nieuwe inzichten te creëren.
  • Advies en feedback geven op de uitvoering van het vraagstuk.

Hiermee is de denktank een creatief en strategisch klankbord dat bijdraagt aan innovatieve en praktische oplossingen voor de vraagstukken.

Opbrengsten en resultaten

Studenten leren in de ateliers het werkveld en de praktijk goed kennen. Maar ze leren ook om theorie en praktijk met elkaar te verbinden en multidisciplinair samen te werken. Hetzelfde geldt voor de begeleidende docenten. Andersom is het werkveld gebaat bij de theoretische kennis die de hogeschool inbrengt en de vaak verfrissende ideeën over hoe je maatschappelijke vraagstukken vanuit verschillende invalshoeken/disciplines kunt benaderen en aanpakken. Ook profiteert men van het feit dat studenten, docenten en onderzoekers zaken oppakken waar men zelf vaak niet aan toekomt. Geldt ook voor het slaan van een brug tussen gemeenten, zorg- en welzijnsinstellingen en burgers.

Welke factoren verklaren het succes van de Ateliers?

  • Samenwerking met de lokale werkveldpartners, aansluiten bij de lokale vragen.
  • Boundary crossing: gezamenlijk wordt de urgentie erkend dat er een vraagstuk is waar een verandering nodig is.
  • Grote rol speelt de coördinator van elk Atelier, voor de continuïteit, als boundary spanner en ‘spin-in-het-web’.
  • Dáár zijn, een vaste dag in de week, in de regio, daar waar de vraag ‘leeft’. 

De ateliers leveren concrete resultaten op, zoals:

  • Nieuwe inzichten en oplossingen voor complexe vraagstukken.
  • Bijdragen aan de versterking van sociale kwaliteit in buurten, wijken en dorpen.
  • Professionalisering en persoonlijk leiderschap van studenten en docenten door praktijkervaring.
  • Meerwaarde voor lokale netwerkpartners door theoretische kennis en frisse ideeën.

Meer weten?

Bekijk de ervaringen in deze video's:

Contact

Bij de Ateliers Sociaal Domein geloven we in de kracht van samenwerking. Of je nu een professional, student, onderzoeker of betrokken inwoner bent, jouw inbreng is essentieel. Samen zoeken we naar antwoorden die we alleen niet kunnen vinden.

Wil je meer weten over de Ateliers of zelf bijdragen? Neem contact met ons op:

Projectleider
Roos van Veen
roos.van.veen@nhlstenden.com
06 51911481

Projectmedewerker & onderzoeker
Talitha van Essen
talitha.van.essen@nhlstenden.com

Secretariaat
Marjan Pham
marjan.pham@nhlstenden.com