
Samen met inwoners en organisaties stelde de gemeente Ooststellingwerf in 2019 de ‘Visie op Samenleven’ op. Goed samen leven is volgens de gemeente een meerjarig proces van samen ontdekken en leren. In het Atelier Sociaal Domein Ooststellingwerf gingen studenten van verschillende opleidingen aan de slag met drie onderwerpen die een rol spelen in dat proces. Design Thinking, de methode die zij voor hun onderzoek gebruikten, sluit mooi aan op de visie van de gemeente. Hierin staat de mens centraal.
Ouderen met een alcoholprobleem in beeld
Studenten van de opleiding Verslavingszorg wilden de relatie tussen alcoholgebruik en eenzaamheid bij 55+’ers onderzoeken. Al snel kwamen zij er echter achter dat het goed in beeld krijgen van de doelgroep een onderzoek op zichzelf was. De studenten verlegden daarom het accent naar de vraag hoe die groep te vinden en bereiken (de empathizefase in Design Thinking).
De studenten gaven de gemeente als aanbeveling mee verder onderzoek te doen om de doelgroep en de behoeften goed in beeld te brengen. Ook is het goed om uit te zoeken of de dorpen, bijvoorbeeld door de dorpsbelangen, zelf al in voorzien of dat de gemeente hierin zelf nog actie kan ondernemen. Belangrijk is daarbij volgens de studenten in ieder geval dat informatie over het aanbod niet alleen online wordt aangeboden, maar ook met flyers en posters, dat deze informatie ook herhaaldelijk moet worden aangeboden om de doelgroep te bereiken en dat de toon niet belerend zou moeten zijn, maar dat ouderen weten dat er voor hen iets te halen is.
Participatie vanuit drie invalshoeken
In de ‘Visie op Samenleven’ van de gemeente Ooststellingwerf is meedoen een sleutelwoord. Drie studenten onderzochten in hun atelier vanuit verschillende invalshoeken hoe dit kan worden bevorderd. Daarbij maakten ze gebruik van elkaars onderzoeksresultaten.
Tekort aan bestuursleden
Bart richtte zich in zijn onderzoek vanuit de opleiding Social Work op de vraag wat verenigingen kunnen doen om nieuwe bestuursleden te werven. Al direct na het begin van zijn onderzoek, merkte hij hoe nijpend het probleem is. Als aanbeveling geeft hij Ooststellingwerf mee studenten in een volgend atelier uit te laten zoeken of er best practices zijn uit andere gemeenten. Ook is het volgens hem interessant om te onderzoeken of er nieuwe manieren van besturen denkbaar zijn, die kunnen bijdragen aan het oplossen van het tekort aan bestuursleden.
Sport verbreden
Ook Sam doet de opleiding Social Work. Als actief sporter wilde hij kijken wat sport kan betekenen voor de positieve gezondheid van ouderen in de gemeente. Niet alleen omdat je van sporten en bewegen fitter blijft en het zingeving geeft, maar ook als middel voor ontmoetingen. Er gebeurt al erg veel op dit gebied in de gemeente, ontdekte hij bij zijn eerste inventarisatie. Maar met dit uitgebreide aanbod wordt vooral een doelgroep bereikt die al fit is. Hij spitste zijn onderzoek daarom toe op de vraag hoe ook minder fitte oudere kan worden bereikt.
Laaggeletterdheid en zorg
De laaggeletterdheid neemt toe. Als student Verpleegkunde was Paula vooral geïnteresseerd in hoe dit het gebruik van de gezondheidszorg in Ooststellingwerf beïnvloedt. Om de doelgroep goed in beeld te krijgen, ging ze met verschillende professionals in gesprek, onder wie een medewerker van de bibliotheek en een wijkverpleegkundige.
Regelingen en minima
Ook Anja en Harm richtten zich in hun onderzoek op een doelgroep die lastig in beeld te krijgen is: ouderen die aanspraak kunnen maken op minimaregelingen. Veel ouderen die hier recht op hebben, doen geen beroep op deze regelingen. De vraag die Anja en Harm wilden beantwoorden was hoe het gebruik kan worden gestimuleerd. Zij begonnen hun zoektocht naar de doelgroep bij de voedselbank en Humanitas. De eerste bleek de doelgroep niet te kennen. Ook Humanitas heeft de doelgroep niet direct in beeld. Zij adviseerde de studenten wel het woord armoede in hun verdere onderzoek te mijden, omdat dit kan stigmatiseren en daarmee deelname aan onderzoek kan beperken.