
Toenemende bewustwording maakt dat de wereld aan de vooravond staat van een grote transitie op gebied van grondstof- en materiaalgebruik. Dreigende grondstoffen schaarste en het toenemende besef dat we zorgvuldiger met grondstoffen om moeten gaan zorgt ervoor dat er een verschuiving plaatsvindt van een lineair economisch model naar een circulair economisch model.
Wel moet er het besef zijn dat deze transitie aan het begin staat. Naast kansen zijn er veel onzekerheden en is er nog geen sprake van een vergaande ontwikkeling bij het bedrijfsleven met betrekking tot de productie van duurzame materialen. Ook is er sprake van grote afhankelijkheden binnen de bedrijfsketen van duurzame materialen.
In lijn met de landelijke agenda liggen de trends en daarmee kansen voor Drenthe op composietgebied met name bij verduurzaming, kostenreductie en voorspelbaarheid.
Aanleiding
Nederland toont zich met name sterk in de hoogwaardige technologietoepassingen zoals thermoplasten en koolstofvezels. Dat zien we terug in Drenthe in de vorm van de aanwezigheid van unieke hightechfaciliteiten zoals de in thermoplasten gespecialiseerde Fokker-fabriek in Hoogeveen en de kennis- en technologieontwikkeling bij NHL Stenden in Emmen. Dit biedt een solide basis voor verdere ontwikkeling van een ecosysteem.
Samenwerking tussen de branches Smart Industry, Agri en Chemie leidt tot nieuwe impulsen op het gebied van duurzame innovaties. Het landbouwarsenaal in de regio kan (deels) ingezet worden voor de productie van hernieuwbare grondstoffen zoals hennep en vlas voor de toepassing van biocomposieten in bijvoorbeeld de (woning)bouw en de industrialisatie ervan. Dit biedt onder andere perspectief voor de boeren in het kader van de CO2- en stikstof problematiek. Ook de verduurzaming van de chemie past goed in deze context. Lokale overheden kunnen een launching customer zijn als het gaat om het gebruik van (bio)composieten in de weg- en waterbouw in de Noordelijke regio. Hiermee kan de Dutch Techzone een voorbeeld zijn voor Nederland als gaat om de implementatie van de biobased- en circulaire economie.
Er zijn veel initiatieven (al dan niet afgerond), met betrekking tot (bio)composiet en de productietechnologie. Het platform moet een einde maken aan deze versnippering, de verschillende initiatieven verenigen, kennis borgen, valoriseren etc.
Fokker heeft zelf niet de capaciteit en weet ook niet hoe deze kennis te vertalen naar andere sectoren. In overleg met Fokker en onder andere provincie Drenthe en NOM, willen we als kennisinstellingen, dat graag oppakken.
Voor de verdere vormgeving van dit ecosyteem is een platform ontwikkeld dat kennis met betrekking tot (bio)composiet, technologie en sectoren op deze wijze bij elkaar brengt. Een uniek platform voor Nederland en daarbuiten. Het platform heeft een actieve rol in het aanjagen van business en samenwerking tussen onderwijs, bedrijfsleven & overheden. www.composeit.nl
Welk probleem lost het project op?
Belangrijk is om te weten op welke manier er tegen composieten wordt aangekeken vanuit de regio.
Onderzoek wijst uit dat de wereldwijde composietmarkt gestaag groeit. De populariteit van composieten neemt toe omdat het veel sectoren kan helpen duurzamer en veiliger te worden. Het levert hiermee een directe bijdrage aan het missie gedreven beleid op gebieden als CO2-reductie, energietransitie en veiligheid.
Het platform waar initiatieven, kennis, scholing, faciliteiten, bedrijven, instellingen worden verenigd en geborgd. Kennisdeling van Fokker met regionale MKB leidt tot nieuwe innovaties en dus werkgelegenheid.
Door in de onderwijsketen van MBO tot WO samen te werken, kan aan vernieuwing van het curriculum worden gewerkt, de juiste vaardigheden en kennis aan de studenten worden meegegeven, welke weer bij de bedrijven aan de slag gaan.
Wie is het projectteam
Hoe pakt het projectteam dat aan?
Voor de realisatie van dit platform was aanvullende capaciteit nodig. Onderzoekers, docenten en business development zijn betrokken bij de werkgroep.
Kennis wordt gebundeld, bedrijven uit de sectoren benaderd om vraagstukken te inventariseren, maar ook om kennis die bij de aangesloten partijen aanwezig is te verspreiden. Hieruit dient het platform te ontstaan, waarin bedrijven, onderwijs, onderzoek en faciliteiten bij elkaar komen.
Om het platform operationeel te krijgen, was een aanloopperiode nodig. Daarna houdt het platform zichzelf draaiend. Werkzaamheden die hiervoor zijn opgepakt zijn onder meer het leggen van verbindingen, kennisdeling, onderzoek en valorisatie. Het platform is reeds live: www.composeit.nl.
Voornaamste/voorlopige resultaten
- Uniek, landelijk platform m.b.t. (bio)composiet
- Samenwerking verschillende kennisinstellingen en bedrijven en een Spinn off naar andere sectoren bijvoorbeeld agri & zorg
- Diverse showcases, masterclasses en (onderzoeks)projecten
- Vernieuwen curricula mbo, hbo, wo met doorstroommogelijkheden
- Bewustwording mogelijkheden composieten, vlas & hennep
- Doorontwikkelen kennis (bio)composiet, werken met en verwerken van (bio)composiet
- Innovatie en bedrijvigheid/ start-ups en werkgelegenheid zijn geïnitieerd en aangejaagd
- Reductie materiaalgebruik
- Inzet landbouwarsenaal in plaats van productiebossen
- Reduceren energieverbruik
Projectpartners
Vanuit verschillende opleidingen van de aangesloten instellingen en in verschillende onderzoekstrajecten wordt met betrekking tot (bio)composiet en technologie samengewerkt met diverse bedrijven, instellingen, corporaties zoals:
De ambitie is een lector met aanzien aan het platform te verbinden.