Onderwijs, ondernemers en regionale overheden zetten samen de schouders onder het probleem van plastic afval in het Waddengebied. Woensdag 23 oktober is tijdens een officieel persmoment het startsein gegeven voor het project Wad gaat Om. Binnen dit multidisciplinaire project gaan initiatiefnemers NHL Stenden en House of Design samen met partners de problematiek rondom plastic afval in de natuur vanaf de bron te lijf. “We gaan niet alleen schoonmaken, maar we willen het waddengebied ook schoonhouden,” vertelt Willemien Veele, senior onderzoeker Circular Design bij NHL Stenden. Het ontwikkelen van preventieve maatregelen, het structureel opruimen van plastic afval, het inzamelen van plastic producten en verpakkingen en het aanbieden en faciliteren van duurzame initiatieven moet leiden tot een Waddenstandaard, die wereldwijd navolging gaat krijgen.
Er wordt gestreefd naar het bieden van een structurele en kopieerbare oplossing, waarmee echt impact op de brede welvaart in de regio wordt gemaakt. “Met dit project willen we van ons Waddengebied een internationaal voorbeeld maken, waarmee we laten zien hoe het óók kan,” aldus Eileen Blackmore, House of Design.
De kracht van Wad gaat Om zit ‘m in de intensieve samenwerking tussen veel verschillende partijen. Onderwijs, ondernemers en overheid slaan de handen ineen en gaan gezamenlijk de strijd aan om plasticvervuiling in het Waddengebied te verminderen en waar mogelijk uit te bannen. Dit doen de partners door middel van een circulaire aanpak en een gefundeerde systeemverandering. “We kijken naar waar plasticgebruik vermeden, verminderd, hergebruikt of gerecycled kan worden,” legt Willemien uit. “We kijken daarbij naar mogelijkheden om tot nieuwe en nuttige toepassingen te komen.” Je kunt daarbij denken aan het ontwikkelen van alternatieve materialen die herbruikbaar, recyclebaar en/of afbreekbaar zijn, en daarbij niet schadelijk zijn voor mens en natuur. Willemien: “Het probleem wordt vanuit verschillende disciplines aangepakt. Van opruimacties tot het aanpassen van inkoopprocessen en van het aanpakken van knellende wet- en regelgeving tot het op gang brengen van een gedragsverandering.”
Het unieke aan dit project is, naast deze multidisciplinaire samenwerkingsverbanden, dat het soortgelijke initiatieven in het Waddengebied met elkaar verbindt. Zo kan men de krachten bundelen om de duurzame initiatieven zo impactvol mogelijk te laten zijn. Willemien: “Het is een aanpak die van onderuit werkt en daarbij leunen we op de kracht en het inzicht van de lokale gemeenschap.” Het individu krijgt de ruimte en de middelen om zelf kleine stapjes te zetten: “We houden het binnen de eigen invloedsfeer, zodat je zelf op individueel niveau, snel en gemakkelijk het verschil kan gaan maken.”
Naast opruimen en recyclen gaat Wad gaat Om ook terug naar de bron van de problematiek. De vervuiling door plasticafval in de natuur bedreigt de flora en fauna in het Waddengebied. “Plastics zijn overal om ons heen en ook duurzaam, aangezien ze jaren meegaan,” legt Eileen uit. Maar wanneer plastics in de natuur belanden, dan is het wel degelijk een schadelijk product. Denk aan micro- en nanoplastics die schade aanbrengen aan mens en dier. Het programma Wad gaat Om wil hier verandering in brengen.
