Erica Schaper.
Stroomversnelling
“Het duale onderwijs van NHL Stenden is in een stroomversnelling geraakt na de introductie van de Associate degree (Ad)”, vertelt Nina Spithost. “We hebben al ruim twintig jaar ervaring met duale opleidingen, en bedrijven en organisaties waarmee we samenwerken stonden te springen om een tweejarige hbo-opleiding als vervolg op mbo4. Direct bij de start van de Ad-opleidingen - voltijd en duaal - kregen we zelfs al aanvragen voor het opleiden van bedrijfsgroepen van tien à vijftien medewerkers. Momenteel hebben we twee vierjarige mkb-routes (bachelors) en negen tweejarige mkb-routes (Ad’s) en voor volgend jaar staan er nog drie op de planning. De duale opleidingen van NHL Stenden zijn integraal duaal, dus vanaf de eerste studiedag tot en met het behalen van het diploma. Je leert zoveel mogelijk in en van je werk en gaat één lesdag per week of twee weken naar de hogeschool.
Op ons brede portfolio aan duale opleidingen zijn we best trots, het is een mooi concept voor de werkende en werkgever. Het studentprofiel is divers: van jonge mensen die net zijn gestart op de arbeidsmarkt tot ervaren volwassenen die zich willen doorontwikkelen of specialiseren. De student-werknemers gaan in hun studie aan de slag met vraagstukken uit hun eigen werkcontext en voegen dus ook direct toe aan hun bedrijf. Grotere bedrijven weten al langer de weg naar ons te vinden, maar bij kleinere bedrijven zijn onze duale opleidingen, met name de tweejarige Ad’s, minder bekend. We hopen dat het label ‘Mkb-route in het hbo’ hierin verandering zal brengen.”
Vraagmakelaar
Erica Schaper haakt daarop in: “Deeltijd opleidingen zijn redelijk bekend, maar duaal hoger beroepsonderwijs is dat helaas nog niet. Tot onze verbazing horen we nog steeds dat ‘het mooi zou zijn als er BBL zou bestaan op hbo-niveau’. Ook de tweejarige hbo-opleidingen kent men vreemd genoeg nog niet zo, zelfs mbo-studenten en havisten kennen ze niet. Binnen de Vereniging Hogescholen zijn we bezig met de herpositionering van het hbo als spil van innovatie in de regio met toegepast onderzoek en de professionals die we afleveren. De ‘Mkb-route in het hbo’ is daar een goed voorbeeld van. Opleiding en bedrijfsleven dragen beide bij aan het leerproces. Zij verzorgen duaal onderwijs bewust met elkaar. Het kan een bedrijf verbindingen opleveren met nieuwe ontwikkelingen in het vakgebied. In Noord-Nederland zijn er ontzettend veel kleine bedrijven met maximaal tien personeelsleden. Die kunnen wij goed ondersteunen met vraagstukken op het gebied van human resources als: wat is een passend traject voor een medewerker, welke stappen in ontwikkeling zijn er gewenst, hoe doe ik dat eigenlijk? Als hogeschool moeten we daarin investeren en een faciliterende rol op ons nemen als een soort vraagmakelaar.
Proeftuinen
Ook de komende jaren moeten we verder werken aan de vraagarticulatie: uitzoeken en ontdekken wat deze doelgroep lerenden nodig heeft. De duale student/werkende is een andere student dan de zeventien- of achttienjarige student die een voltijd opleiding doet. Er zijn best wat consequenties en we moeten onze instelling daarop aanpassen. Op sommige terreinen is NHL Stenden daarin al heel ver. De retail kent bijvoorbeeld een lange traditie met duale Ad- en bacheloropleidingen en bedrijfsgroepen. Ook de commerciële opleidingen en cursussen in het zorgdomein en het onderwijsdomein zijn vertrouwd met vraagarticulatie. We zetten proeftuinen op in academies om die ervaringen met elkaar te verbinden en te verbreden.
Design Based Education
Duale hbo-opleidingen passen perfect in het onderwijsconcept Design Based Education van NHL Stenden. Sinds de fusie van Noordelijke Hogeschool Leeuwarden en Stenden vijf jaar geleden, ontwikkelen alle opleidingen zich door naar dit onderwijsconcept. Design Based Education houdt in dat deelnemers bezig zijn met echte vraagstukken van het werkveld. In ateliers binnen of buiten de hogeschool, wordt aan deze vraagstukken gewerkt door deelnemers vanuit verschillende disciplines. En dat alles gebeurt in een iteratief leerproces. Studenten leren vraagstukken kennen door ze van alle kanten te belichten. Samenwerken, andere perspectieven zien, ontwikkelen in een verbetercyclus. We merken dat deze aanpak helpt om competenties te ontwikkelen die je nodig hebt in je werk. Bij het duale onderwijs is iemands eigen werkomgeving de primaire leercontext. Het wordt natuurlijk bijzonder interessant als je de voltijds studenten kunt koppelen aan student-werknemers van een duaal traject, zodat ze samen aan een vraagstuk kunnen werken van het bedrijf. Ik zie daar allerlei mogelijkheden.”