Extended reality voor minder wegwerpplastic in de hospitalitysector

Minder plastic in de keuken? Kleine horeca krijgt hulp via virtual reality. Plastic wegwerpverpakkingen zitten diep verankerd in de dagelijkse keukenpraktijk van kleine horecaondernemers. Maar dat moet en kán anders. Dit project helpt kleine horecazaken (Small Hospitality Firms, SHFs) bij het verminderen van single-use plastics (SUPs) in hun keuken, zonder dat hun werkprocessen in de war raken. Hoe? Met een opvallende aanpak: via virtual reality (XR) bouwen we hun keuken digitaal na, zodat ze zelf kunnen zien én testen hoe het duurzamer kan.

Wat is de aanleiding voor het project?

Jaarlijks belandt er wereldwijd zo’n 150 miljoen ton aan wegwerpplastic in het milieu. Een flink deel daarvan komt uit keukens van de hospitalitysector. Grote hotelketens hebben de slag naar verduurzaming al deels gemaakt. Kleine horecazaken, denk aan lokale cafés, bistro’s en snackbars, lopen achter. Niet omdat ze niet willen, maar omdat ze niet kunnen: tijdsdruk, personeelstekort, gebrek aan kennis en weinig geld zitten in de weg.

Toch willen ze wel. Horecaondernemers uit Friesland, Noord-Brabant en Limburg trokken zelf aan de bel. Ze zoeken concrete oplossingen die passen bij hun realiteit. Dit project beantwoordt die vraag, samen met ondernemers, onderzoekers en studenten. Via co-creatie in een XR-omgeving ontwikkelen we praktische interventies die het gebruik van SUPs verminderen, zonder verstoring van de dagelijkse gang van zaken.

Welk probleem lost het project op?

Kleine horecaondernemers willen verduurzamen, maar lopen vast. In hun keukens worden SUPs vaak zonder nadenken gebruikt: plastic folie, bakjes, handschoenen, zakjes, noem maar op. Ze weten dat het beter kan, maar waar begin je als je personeel al op z’n tandvlees loopt? Het echte knelpunt? Ze hebben geen tijd of ruimte om dingen uit te proberen. En zonder inzicht in wat er precies gebeurt, is het lastig om gedrag te veranderen. Daarom maken we gebruik van XR: we filmen het dagelijks werk in de keuken en bouwen een digitale kopie, een ‘digital twin’, waarin we kunnen experimenteren zonder risico. Zo maken we verduurzaming tastbaar, inzichtelijk én haalbaar.

Wie is het projectteam?

Het project is een samenwerking tussen vier lectoraten van drie hogescholen:

Lectoraat Sustainability in Hospitality & Tourism, Hotel Management School NHL Stenden (penvoerder)
Lectoraat Circular Plastics, NHL Stenden
Lectoraat Future of Food, Zuyd Hogeschool
Lectoraat Sustainability Transitions, Breda University of Applied Sciences (BUas)

Ook studenten spelen een actieve rol. Hbo-, bachelor- en masterstudenten van de betrokken hogescholen doen onderzoek, verzamelen data en helpen bij het co-creëren van oplossingen. Denk aan:

Inventarisatie van plasticgebruik in de keuken
Voor- en nameting van de impact van interventies
Ondersteuning bij workshops en XR-simulaties

Zo leren studenten uit de praktijk én leveren ze direct een bijdrage aan verduurzaming in de horeca.

Hoe pakt het projectteam dat aan?

We combineren slimme technologie met praktische inzichten uit de keuken. Dit is hoe we het aanpakken:

Observeren: In deelnemende keukens installeren we een multi-camera systeem om het dagelijks gebruik van plastic vast te leggen.
Simuleren: Op basis van die beelden bouwen we een digitale kopie van de keuken in XR, waarin ondernemers veilig kunnen oefenen en testen.
Samen ontwerpen: In co-creatiesessies bedenken ondernemers, onderzoekers en studenten samen interventies die passen bij de praktijk.
Uittesten: De voorgestelde oplossingen worden getest, aangepast en waar nodig verbeterd, met zo min mogelijk verstoring van de werkvloer.

Met als doel: concrete, uitvoerbare strategieën die het plasticgebruik blijvend terugdringen.

Wat zijn de voornaamste (of voorlopige) resultaten?

De eerste resultaten zijn veelbelovend:

Videobeelden van het plasticgebruik in dagelijkse keukenprocessen
Een digitale keuken (digital twin) in XR, waarmee veilig kan worden geëxperimenteerd
Een of meer gedragsinterventies die leiden tot minder plasticgebruik
Publicaties en rapporten die de kennis bundelen voor zowel wetenschap als praktijk
Een webinar en een symposium waarin we de bevindingen delen met de sector

De opgedane inzichten helpen niet alleen de deelnemende ondernemers vooruit, maar vormen ook een blauwdruk voor andere kleine horecaondernemingen die willen verduurzamen. Zonder in te leveren op snelheid of kwaliteit.