Van dialogue trainer tot VR-bril: met deze 3 simulaties worden verpleegkundestudenten klaargestoomd voor de praktijk
Pas afgestudeerde verpleegkundigen zijn onvoldoende voorbereid op acute situaties, hebben moeite met gespreksvaardigheden en te weinig praktijkervaring: zo klonken de bevindingen in 2021 uit gesprekken met verscheidene Friese zorginstellingen. Reden genoeg voor Job van 't Veer, lector Digitale Innovatie in Zorg & Welzijn, Gijs Terlouw, associate lector Health Innovation and Simulation Learning en Sarah Walburg, projectleider Future Proof Nurses, om zich te buigen over de vraag hoe nieuwe technologieën het verpleegkundig onderwijs kunnen versterken. Hun oplossing? Digitale simulaties die de studenten nog beter voorbereiden op de toekomst én die het leren leuker en effectiever maken.
Wil je toch liever luisteren? Check onze podcast.
Future proof nurses
Met een 60.000 vacatures, vergrijzing en de voorspelling dat over 40 jaar één op de drie werkenden in de zorg moet werken, staat de sector onder enorme druk. “We willen nieuwe verpleegkundigen behouden voor dit mooie vak, ondanks de uitdagingen -zoals werkdruk- die ze in de praktijk tegenkomen”, zegt Sarah. “Tegelijkertijd stijgt de noodzaak voor meer stagebegeleiders- en plaatsen op de werkplek om de instroom van goed toegeruste verpleegkundigen te bevorderen.” Vanuit deze problematiek onderzochten Job en Sarah in het project Future Proof Nurses hoe technologische innovaties kunnen helpen om verpleegkundigen van de toekomst klaar te stomen. Dit zijn 3 vernieuwende toepassingen voor de verpleegkundigenpraktijk.
1. Gespreksvaardigheden oefenen met een dialogue trainer
Communicatieve vaardigheden bleken een probleem in de beroepspraktijk. Want hoe voer je een gesprek met iemand die misschien volledig in angst is door een medische situatie? En hoe ga je om met een familielid dat uit bezorgdheid veel vragen stelt of zelfs boos wordt over de behandeling van hun dierbare? “Als je dat in je eigen privésituatie nog nooit hebt meegemaakt, kan dat best confronterend zijn”, zegt Sarah. “Studenten van de opleiding Verpleegkunde kunnen deze lastige gesprekken met patiënten oefenen door middel van een ‘dialogue trainer’. Met deze digitale simulatie trainen de studenten bijvoorbeeld verschillende gesprekstechnieken zoals motiverende gespreksvoering, zorgen voor jezelf of samen beslissen. Zo kunnen ze zich echt goed voorbereiden op de praktijk.”
2. Kritieke situaties simuleren met VR-bril
Verpleegkundige zijn is een verantwoordelijk beroep en iedere interventie kan consequenties hebben. “Dat kan natuurlijk een spannende gedachte zijn”, zegt Sarah. “Daarom bereiden we studenten tijdens de opleiding al goed voor op kritieke situaties. Ze ontdekken dan hoe ze reageren op zo’n situatie, en hoe ze moeten handelen. Bij NHL Stenden doen we dat onder andere in het skillslab en door middel van digitale simulaties en een trainingsacteur. Door middel van VR-brillen kunnen studenten onbeperkt real-life situaties oefenen en in een veilige leeromgeving fouten maken zonder gevolgen voor de patiënt.” Zelfs kritieke situaties als overlijden worden geoefend. Sarah: “Het klinkt hard, maar op deze manier kunnen we laten zien wat de consequentie kan zijn van een verkeerde interventie. Het is heel leerzaam om dat in zo’n veilige setting al een keer meegemaakt te hebben voordat studenten zo’n situatie tegenkomen op bijvoorbeeld stage.”
3. Werkervaring opdoen met empathie training
Veel medische aandoeningen zijn voor studenten een ver-van-hun-bed show. “Ze zijn in hun omgeving bijvoorbeeld nooit in aanraking geweest met iemand met dementie en hebben daardoor niet echt een bepaald beeld van de doelgroep”, zegt Sarah. “Met empathie trainingen kunnen studenten in de huid kruipen van een doelgroep en ervaren hoe het is om bepaalde aandoeningen, zoals dementie, te hebben. Deze digitale simulaties helpen de studenten om een beter beeld te krijgen van een specifieke doelgroep en zich beter voor te bereiden op hun uiteindelijke stage.”
Leuker en effectiever
Het enthousiasme onder studenten voor deze technologische leermethoden is opvallend. "Digitale simulaties werken als een katalysator," zegt Sarah. "Ze maken het leren leuker én effectiever, waardoor studenten ook meer openstaan voor andere technologische innovaties in de zorg." Het succes is zo groot dat het Frisius MC de simulaties nu ook gebruikt voor nascholing van hun verpleegkundigen. "Het grote voordeel is dat je zeldzame complicaties kunt trainen die verpleegkundigen anders misschien maar één of twee keer per jaar tegenkomen," vertelt Sarah. Tegelijkertijd schrijven de studenten ook mee aan de scenario’s die ze in de beroepspraktijk tegenkomen. Die scenario’s kunnen wij vervolgens weer programmeren en meenemen in de opleiding. Op deze manier houden we het onderwijs actueel en relevant.”
De toekomst van zorgtechnologie
Naast digitale toepassingen voor verpleegkundigen in opleiding, bieden technologische ontwikkelingen ook andere kansen. "We zien dat zorgtechnologie zich steeds breder ontwikkelt," legt Job uit. "In het Alexander Monro Ziekenhuis wordt AI ingezet bij het beoordelen van mammografieën, terwijl we in de thuiszorg werken aan spraakgestuurde rapportages die ook het Fries begrijpen." Ook nieuwe samenwerkingen ontstaan dankzij technologie. "Zorgorganisaties in Friesland delen personeel voor avond- en nachtdiensten via digitale platforms," vertelt Job. "Bij al deze innovaties blijft de zorgprofessional centraal staan; we noemen dat 'human in the loop'. De technologie ondersteunt, maar de professional houdt de regie."
De next steps
De kracht van een succesvolle zorgtechnologie ligt volgens Job in de eenvoud: "Het moet vrij snel duidelijk zijn dat je er wat aan hebt, weinig moeite kosten om in te zetten, en het moet gewoon werken." Inmiddels kijkt NHL Stenden al naar de volgende stap. "Ik denk dat we een deel van onze stages op den duur kunnen vervangen voor digitale simulaties," stelt Sarah. "Als we genoeg casuïstiek hebben verzameld en geprogrammeerd, kunnen studenten nog beter klaarstomen voor de snel veranderende praktijk."
Samen naar een zorgzame toekomst
De combinatie van digitale innovatie, regionaal partnerschap en praktijkgericht onderwijs blijkt een succesvolle formule. "Ik zou het mooi vinden als we nog meer vanuit onze kennisinstellingen de praktijk kunnen helpen om innovatie te stimuleren," zegt Sarah. “De toekomst van de gezondheidszorg vraagt om professionals die vakbekwaam zijn, en vertrouwd zijn met technologie. We hebben elkaar als zorg- en kennisinstellingen hard nodig om dat voor elkaar te krijgen."
Meer weten?
Wil je meer informatie over het Future Proof Nurses project of de andere digitale innovaties in de zorg? Neem contact op met Sarah Walburg via sarah.walburg@nhlstenden.com of Job van 't Veer via job.van.t.veer@nhlstenden.com.
